De tijd is kansrijk voor burgerinitiatieven. De overheid werkt aan de transitie van verzorgingsstaat naar participatiesamenleving. Actieve burgers zijn daarbij onmisbaar. Tegelijkertijd zijn veel subsidiepotjes leeg. Als burgerinitiatief moet u daarom meer bronnen benutten en nadenken over het maatschappelijk rendement van uw initiatief.

Draagvlak: belangrijker dan geld

Succesvolle initiatieven starten echter niet met een discussie over geld. Zij starten met een idee, een droom. Ze hebben de wens om iets met elkaar te organiseren, zoals ontmoeting, zorg in de eigen buurt of een voorziening die dreigt te verdwijnen. Ze voelen de urgentie en weten die goed te verwoorden. Ze weten wat er speelt in het dorp of de buurt en ontwikkelen daarom plannen waar bewoners op zitten te wachten. Niet geld maar draagvlak is de cruciale factor. De initiatiefnemers zijn van het dorp, ze wonen zelf in de buurt. Ze verzinnen niet iets van buitenaf voor de buurt, integendeel. De buurt voelt: het is óns initiatief.

Lokale inbedding

Die lokale inbedding van het initiatief kan voor potentiële financiers vertrouwen wekkend zijn, zoals blijkt uit de ervaringen van Austerlitz Zorgt en ‘t Zorghuus in Ysselsteyn. In beide situaties komt de gemeente, zij het na enige scepsis ('We hebben alles toch al?') over de brug. Niet alleen met geld, ook met waardering, kennis en toegang tot netwerken. Ook die zijn essentieel om effectief en duurzaam te kunnen ondernemen. 'Eerst werd er wat gelachen, nu zijn wij het troetelkind dat lacht', zegt voorzitter Jan Snijders van Austerlitz Zorgt, met een brede grijns op zijn gezicht.
 
Naarmate een initiatief groeit zal een eenmalige subsidie of een gift uit het lokale wijkbudget niet meer volstaan. De hoeveelheid geld die nodig is, hangt in de eerste plaats af van het doel. Eenvoudige hulpdiensten kunnen de gebruikers zelf financieren, maar als er in algemene voorzieningen of in vastgoed moet worden geïnvesteerd, is het een ander verhaal. Daarnaast zien we een relatie tussen de kosten en de fase waarin een ontwikkelend burgerinitiatief verkeert. Hierover leest u meer in de pdf onderaan deze pagina.

Enkele financiële tips:

• Wees voorzichtig met activiteiten zelf voorfinancieren; activiteiten verdienen zich niet altijd terug.
• Ga na wat mogelijk is met gesloten beurzen: denk aan bijdragen om niet en ruil van diensten en expertise.
• Laat waar mogelijk andere partijen helpen bij financiering, zoals een corporatie die exploitatie en beheer van vastgoed voor rekening neemt; ook adviseurs van fondsen en gemeenten kunnen u op weg helpen.
• Begroot realistisch bij subsidie- of kredietaanvragen, vermijd vage posten als ‘onvoorzien’.
• Kijk ook eens op het Idealenkompas van de Stichting Greenwish. Een online wegwijzer die initiatiefnemers met een goed idee 'matcht' met organisaties en personen die initiatieven kunnen helpen met advies, middelen of financiering.

Waar heeft u in welke fase geld voor nodig en wat zijn de voordelen en risico’s van gemeentesubsidie? Lees het volledige artikel (pdf)