‘Bewoners moeten uitgaan van hun eigen kracht, dus onze mensen ook’, vindt Gon Mevis, directeur/bestuurder van de Tilburgse welzijnsorganisatie ContourDeTwern. ‘De tijd om ondernemend te werken is nu. Maar hoe? Er leiden meerdere wegen naar Rome. Mijn mensen kwamen zelf met het train-de-trainer traject van Movisie. Het biedt praktische en concrete handvatten om bewonersinitiatieven op hun merites te beoordelen en verder te brengen. Het leert bewoners op een gestructureerde manier hun enthousiasme om te zetten in daadkracht. En het principe is eenvoudig over te dragen op collega’s. Wat ondertussen ook gebeurt.’

Cultuuromslag

‘Ook onze mensen moeten mee in die nieuwe modus, al zit de kunst van het ondernemen niet in ieders genen’, concludeert Johan Andrée, sinds eind 2013 directeur van Mozaïek Welzijnsdiensten in Tiel. ‘Sturen op resultaten – zowel in de organisatie als in de wijk - vergt een cultuuromslag in de volle breedte. Ook Mozaïek heeft hiervoor hulp gezocht en gevonden bij Movisie, al was dat voor mijn tijd. Het train-de-trainer aspect zorgt intern voor beweging, helpt om opgedane kennis en vaardigheden te borgen. Hoe? Daar denken we nu over na. We rollen het concept intern sowieso verder uit. Als professionals willen we ons ontworstelen aan de haast vanzelfsprekende subsidieclaim van bewoners. Die tijd is voorbij.’

Vraaggericht werken

Ook Stichting Welzijn Schiedam (SWS) besloot een paar medewerkers af te vaardigen naar het ondernemerstraject van Movisie, vertelt directeur Lia Prins. ‘In Schiedam praten bewoners vaak volop mee over activiteiten in hun buurt. Dat loopt al jaren goed. Maar mensen in hun eigen kracht zetten, is wat anders. Waarmee ik ook onze eigen kracht bedoel. We moeten onze bescheidenheid laten varen, ervan overtuigd zijn dat we écht iets voor bewoners betekenen. Het is altijd goed een nieuwe methodiek te leren kennen, zoals die van Movisie. Wat je leert is om kennis en kunde anders in te zetten. Vraaggericht te werken. Bewoners niet alleen te vinden, te binden en te verbinden, maar ook weer los te laten. Dat is iets waar we in ons werk op kunnen voortbouwen.’

Economische waarde

Kennismaken met een nieuwe methodiek was ook voor Fons van der Velden, directeur van het Utrechtse Context, reden om een paar collega’s te laten deelnemen. ‘Als Context versterken we de capaciteit van organisaties die werken aan maatschappelijke veranderingsprocessen en daarbij uitgaan van eigen kracht. Dat doen we hoofdzakelijk in het buitenland, maar ook steeds vaker in Nederland waar sociaal ondernemen stap voor stap voet aan de grond krijgt. De tijdens het Movisie-traject opgedane input helpt ons om sociaal ondernemerschap laagdrempelig toegankelijk te maken voor bijvoorbeeld wijkbewoners en hoe professionals daarin te betrekken.’ Hier valt volgens Van der Velden nog een wereld te winnen. ‘Lokale projecten lopen vaak vast, omdat gemeenten over het algemeen nog steeds ambtelijk denken en handelen vanuit vergunningen in plaats van het mogelijk maken. Bewoners moeten het heft in eigen hand kunnen nemen, met hulp van sociale professionals die behalve de maatschappelijke ook de economische waarde leren duiden.’

'Wat je leert is om bewoners niet alleen te vinden, te binden en te verbinden, maar ook weer los te laten'.

Elkaar scholen

‘Sinds de revival van het opbouwwerk nu twee jaar geleden, komen steeds meer wijk- en buurtinitiatieven van de grond’, legt Erik Hoesbergen, directeur-bestuurder van welzijnsorganisatie Alcander Heerlen uit. ‘Dat is prachtig, maar met de ondernemingszin van onze opbouwwerkers alléén komen we er niet. De héle organisatie moet om. Als Alcander geloven we in de kracht van onderlinge deskundigheidsbevordering, willen we intern slagen maken via het train-de-trainer principe. Daarom zagen we het traject meteen zitten. Medewerkers die elkaar scholen, leren niet alleen veel van elkaar. Ze vullen elkaar aan waar nodig, spreken dezelfde taal en zijn beter in staat bewoners gerichter te coachen. Naar ik heb begrepen zijn tijdens het traject de eerste concrete afspraken gemaakt tussen onze mensen en vertegenwoordigers van deelnemende buurtorganisaties.’

Verschil maken

Of ondernemend werken voor zijn organisatie dé manier is om bewonersinitiatieven succesvol te verankeren, weet Gon Mevis niet. ‘Wat ik wel weet is dat het niet de zoveelste nieuwe trend is, maar een concrete manier van denken waarmee we vol overtuiging aan de slag gaan.’ ‘De illusie dat we nu opeens alle bewoners spontaan aan het ondernemen krijgen, heb ik niet’, stelt Johan Andrée. ‘Er worden hier en daar voorzichtige successen geboekt, in sommige wijken tillen we de zelf- en samenredzaamheid naar een hoger plan. Maar onze taak blijft vooral om sociale exclusie te voorkomen, het verschil te maken waar kan. Dat de lessen van Movisie ons daarbij helpen, staat vast.’