Professionals in het sociaal domein staan midden in de samenleving en signaleren elke dag waar mensen worden uitgesloten, eenzaam zijn, geen kansen krijgen of deze onvoldoende benutten. Zij zien de slachtoffers en daders van geweld en intimidatie, gezinnen die niet uit de negatieve spiraal van armoede komen en jongeren die zich uit frustratie en onvermogen tegen onze samenleving keren. Toch worstelen veel sociale professionals met hoe ze deze opgevangen signalen kunnen inzetten om maatschappelijke veranderingen te realiseren.

Volg e-learning 'Professionele ruimte vergroten'

Waarom moeten sociale professionals van zich laten horen?

Sociale professionals zijn degenen die het sociaal beleid in de dagelijkse praktijk uitvoeren. Daardoor zien zij wat er ontbreekt in (de uitvoering van) het beleid en weten zij als geen ander hoe mensen daardoor in de problemen kunnen komen. Beleid en praktijk leveren soms een spanningsveld op. Veel gaat goed. Maar er gaan ook dingen niet goed, misschien wel ten koste van de mensen waarvoor de sociale professional werkt. Wat voor mogelijkheden zijn er om daar wat aan doen? Stel aan de kaak wat er gebeurt. Hoe? Door professionele ruimte te pakken én kennis en invloed te gebruiken. Hierdoor blijft het management, ambtenaren en politici scherp en krijgen zij handvatten voor verbeteringen en oplossingen. Zeg wat noodzakelijk is zodat jij naar eer en geweten én met plezier je beroep kunt uitoefenen.

En dat is eigenlijk niks nieuws, aldus Marcel Spierts op de Dag van de Sociaal Werker, dat is wat sociaal werkers al sinds mensenheugenis hebben gedaan. Door het pakken van professionele ruimte kunnen sociale professionals de zeggenschap over hun werk terugkrijgen. Daarnaast is het besef belangrijk dat ze hun maatschappelijke verantwoordelijkheid nemen als ze van zich laten horen. Ze ondersteunen cliënten en wijkbewoners namelijk ook wanneer ze inefficiënt beleid ter discussie stellen en mogelijkheden tot innovatie zien.

Wat kun je doen om je professionele ruimte te pakken?

Stap 1: Signaleren

Wees continu nieuwsgierig en alert. Zo signaleer je welke problemen mensen hebben en waar gaten vallen in het beleid of het niet functioneren van hulp- en dienstverlening. Jij ziet de positieve en negatieve effecten van beleid op de leefwereld van mensen.

Stap 2: Informatie verzamelen en onderbouwen

Verzamel signalen die problemen zichtbaar maken en inventariseer de ervaringen en verhalen van wijkbewoners. Registreer consequent wat je tegenkomt in praktijksituaties en analyseer het verzamelde materiaal op terugkerende patronen. Onderbouw waarom en hoe een vraagstuk opgepakt kan worden. Maak de gaten in het beleid zichtbaar en de gevolgen daarvan voor wijkbewoners.

Stap 3: Speelveld in kaart brengen en beïnvloeden

Ga na of er (invloedrijke) mensen bij jouw vraagstuk betrokken zijn en vorm een bondgenootschap met mensen en organisaties die jouw visie op het vraagstuk delen. Ken de politieke omgeving. Ga na welke raadsleden en ambtenaren verantwoordelijkheid op jouw thema dragen. Vraag collega’s of er al warme connecties binnen de gemeente zijn. Bekijk wie in jouw professionele netwerk politiek actief is.

Maak jouw vraagstuk persoonlijk bekend door te praten met de juiste mensen en vooral op het juiste moment. Vermijd vaktaal. Laat je gezicht zien. Toon begrip voor de positie van de ander, laat zien dat je eerlijk en betrouwbaar bent. Volg de agenda van politieke en maatschappelijke bijeenkomsten, zoals raadsvergaderingen en debatten. Bezoek bijeenkomsten om jouw verhaal te delen en om te netwerken.

Stap 4: Kernboodschap formuleren

Formuleer jouw boodschap en de argumenten kort en krachtig. Deel deze ook uit op papier. Je verhaal heeft meer overtuigingskracht als het raadslid of de ambtenaar er ook iets mee wint. Creëer en benadruk daarom het brede maatschappelijke draagvlak voor jouw vraagstuk.