Movisie Uitvoering: voorbeeldtrajecten
Met Movisie Uitvoering bouwt Movisie verder aan een werkwijze waarmee we gemeenten ondersteunen bij de aanpak van taaie sociale problemen rondom inwoners. Lees hier hoe andere gemeenten gebruik hebben gemaakt van deze werkwijze.
Gemeente Baarn – aanpak en preventie van drugsgebruik door jongeren
Uit eerder onderzoek bleek dat het drugsgebruik en -handel door jongeren problematisch is in Baarn. De gemeente wil graag eerder signaleren en inzetten op preventie bij jongeren (en anderen) die dreigen te ontsporen. Daarvoor is het nodig om beter inzicht te hebben in wat er speelt en leeft onder jongeren in Baarn, wat er nodig is voor het ontwikkelen van beleid om signalen beter op te pikken en welke rol verschillende partijen hierin kunnen spelen. Hiervoor riep de gemeente de hulp in van Movisie.
Aanpak
Voor deze vraag hebben Movisie en Stichting Reindert de handen ineengeslagen . De twee interventieprofessionals van Stichting Reindert gaan ‘met hun poten in de klei’ de wijken in om te observeren en met zoveel mogelijk inwoners en professionals die actief zijn in de wijk het gesprek aan te gaan over hun ervaringen met drugsproblematiek onder jongeren in Baarn. Acties die nodig blijken, werden direct in de stijgers gezet. Movisie ondersteunde Stichting Reindert hierin door hun bevindingen te analyseren en te duiden aan de hand van bestaande kennis uit de wetenschap en de praktijk. Daarbij werd gebruik gemaakt van bestaande kennisbronnen van Movisie en ook van andere kennisinstituten, onder meer het Trimbos-instituut, het Centrum voor Criminaliteitspreventie en Veiligheid (CCV) en het Nederlands Jeugdinstituut (NJi). Op basis van al deze input is een aantal oplossingsrichtingen geformuleerd waarbij onderbouwde kennis en een handelingsperspectief zijn aangereikt, met daarbij concrete tools en good practices.
Resultaat
Het onderzoeksrapport biedt een scala aan oplossingsrichtingen en kansen om de aanpak van drugsproblematiek onder jongeren in Baarn te versterken. Belangrijke boodschap is dat er verschillende groepen jongeren betrokken zijn, waarbij er voor elke groep verschillende zaken spelen die om een verschillende aanpak vragen. Ten tijde van het onderzoek bleken 35 tot 40 jongeren en jongvolwassenen in Baarn betrokken te zijn bij of onder invloed te staan van het drugscircuit. Voor deze groep is de harde, repressieve aanpak alleen meestal niet helpend. Zij hebben een uitweg of perspectief nodig. Daarnaast is er een kleine groep negatieve rolmodellen, die zich in de zware drugscriminaliteit begeeft. Bij deze groep is naast een repressieve aanpak ook een reikende hand nodig. Daarnaast is een grote groep Baarnse jongeren vatbaar voor het in aanraking komen met drugs, vanwege uiteenlopende achterliggende problemen. De rapportage vraagt specifiek aandacht voor de rol van ouders. Wegens schaamte vragen zij nu pas laat om hulp. Gemeente en politie kunnen er veel meer voor hen zijn, bijvoorbeeld door het wegnemen van drempels die sommige ouders het idee geven dat ze niet gehoord worden. Ook zijn er voor de gemeente kansen om de voorzieningen voor jongeren te verbeteren en daarmee meer preventief te werk te gaan.
Het rapport is aangeboden aan de gemeenteraad van Baarn. Aan de hand van de uitkomsten maakt de gemeente komende tijd een plan van aanpak.
Meer weten?
Gemeente Montfoort – kloof tussen gemeenten en inwoners in kaart brengen
In Montfoort was een heftig incident: een man met een verleden als vluchteling verwondde een 16-jarig meisje. De commotie die daarop ontstond was aanleiding voor de gemeente om Movisie te benaderen. Eén dag na het incident stond een groep mensen voor het gemeentehuis om te demonstreren en daaromheen werden allerlei teksten op Facebook gezet. De 100 mensen die protesteerden, eisten directe verandering die hun veiligheid zou moeten waarborgen. Deze mensen dreigden anders het heft in eigen hand te nemen. De teneur was duidelijk: vluchtelingen en andere gezinnen met een migratieachtergrond droegen in hun ogen niet genoeg bij aan de Montfoortse samenleving.
De signalen die via de bewoners bij de gemeente werden afgegeven, waren niet in lijn met beleidsinformatie, zoals de leefbaarheidsmonitor en de criminaliteitscijfers. Door middel van een actieonderzoek bracht Movisie op verzoek van de gemeente in kaart wat er speelde bij inwoners en wat de oorzaken waren van de kloof tussen wat bewoners ervaren en de gemeente.
Aanpak
Samen met de Uitvoeringsbrigade en Stichting Reindert ging Movisie in gesprek met inwoners, professionals, ambtenaren en ketenpartners over een diversiteit aan onderwerpen waaronder veiligheid, wonen en onderwijs. Door te luisteren en te prikkelen is de kluwen gaandeweg uiteengerafeld en is gekeken naar mogelijke oplossingen. Daarbij is ook in kaart gebracht hoe het netwerk eruit ziet en wat de positieve kwaliteiten in de gemeenschap en bij professionals zijn. Er zijn nieuwe verbindingen gelegd.
Uit de gesprekken die tijdens het onderzoek met alle betrokkenen zijn gevoerd, blijkt dat de harde taal en acties veelal geen ideologische grondslag hebben, maar vooral voortkomen uit andere zorgen en onvrede. Net als bij veel andere kleine gemeenten, groeit het aantal inwoners van Montfoort in aantal en diversiteit. Met de instroom van nieuwe inwoners uit de stad, krijgen deze vaak hechte gemeenschappen ook te maken met de dynamiek en de problemen uit de stad. Het ervaren gebrek aan aandacht en actie vanuit de gemeente om deze zaken te verbeteren, zorgt voor boosheid en frustratie.
Opbrengsten
Movisie stelde een rapportage op met een analyse en adviezen over hoe de gemeente de verbinding met de inwoners kan versterken. Onder andere door het versterken van bestaande netwerken, professionals meer zichtbaar te laten zijn in de wijk en informatie te delen in de taal van inwoners en in kanalen en netwerken die bewoners daadwerkelijk bereiken.
De rapportage is gedeeld met de gemeenteraad Montfoort. In de raadsinformatiebrief schrijft B&W: 'De rapportage van Movisie is rijk aan handreiking, adviezen, suggesties en tips over hoe we als gemeente daar onze rol in kunnen en moeten oppakken.' Concrete suggesties van Movisie om een gebiedsmanager aan te stellen en individuele casuïstiek op te pakken in samenwerking met partners uit de gemeente zijn direct opgevolgd.
Meer weten?
Column Annemarie van Hinsberg over de aanpak in Montfoort
Volledige rapportage en raadsinformatiebrief
Gemeente Lansingerland – onderzoek naar leefbaarheid, veiligheid en jeugd
Lansingerland is de afgelopen jaren snel gegroeid in omvang en diversiteit. Nieuwe aanwas van buiten, met name uit de stad brengt nieuwe vragen en problematieken mee. ‘Stadse fratsen’ noemen sommige bewoners het. Dat klinkt onschuldig, maar die fratsen kunnen ook leiden tot ervaren onveiligheid, spanningen of serieuze problematieken. In Lansingerland zijn er daarbij vooral zorgen over ervaren jeugdoverlast.
De gemeente wil graag proactiever en preventiever op kunnen treden. Om dat te kunnen doen heeft de gemeente Movisie gevraagd te onderzoeken wat de onderliggende oorzaken van de ervaren jeugdoverlast zijn en advies te geven over mogelijke oplossingsrichtingen.
Aanpak
Samen met Stichting Reindert heeft Movisie een belevingsonderzoek uitgevoerd. Gedurende 14 weken was Stichting Reindert één dag per week in de wijk om te spreken met inwoners (inclusief jongeren) en mensen die professioneel of maatschappelijk actief zijn in Berkel Centrum, van de wijkmanager tot welzijnsorganisatie, van de wijkagent tot sportverengingen.
In het onderzoek stond het perspectief van de bewoners centraal. Daarom is vooral met hen gesproken. De reacties waren overwegend positief. Mensen waren blij dat de gemeente oprecht dit onderzoek heeft ingezet.
Gedurende het onderzoek heeft Stichting Reindert diverse acties uitgezet, door bijvoorbeeld inwoners te koppelen met de gemeente of andere organisaties. Op deze wijze is tijdens het onderzoek zichtbaar geïnvesteerd in vertrouwen en in het aanpakken van urgente problemen die bewoners ervaren.
Resultaat
Tijdens het onderzoek is geconstateerd dat het wat betreft het aantal en de ernst van incidenten van jeugdoverlast in Berkel Centrum enigszins meevalt. Wel is opgemerkt dat er sprake is van onvrede en ongenoegen onder inwoners (jong en oud) en ondernemers over het handelen van de gemeente en partners in de wijk.
De onderzoekers zien verschillende kansen om samen met de bewoners tot een oplossing te komen. Deze richten zich veelal op een betere samenwerking tussen inwoners en de gemeente. Zo zijn er veel lokale ondernemers die hun maatschappelijke verantwoordelijkheid willen nemen en bijvoorbeeld jongeren een stageplek willen bieden. Een belangrijke sleutel is ook de bereikbaarheid en aanspreekbaarheid van de gemeente. Ook is het advies te investeren in de samenwerking tussen verschillende beleidsterreinen binnen de gemeente zodat meldingen goed opgepakt worden en er meer vroegsignalering plaatsvindt.
Om specifiek de ervaren overlast van jongeren te verminderen is het van belang om meer contact te stimuleren, bijvoorbeeld via portiek-, schoolplein- en galerijgesprekken, of bij sportactiviteiten in de wijk. Investeren in jongerenwerk en het vergroten van de weerbaarheid van jongeren helpt om overlast te voorkomen. Voor jongeren die structureel overlast geven of crimineel gedrag vertonen is een persoonsgerichte aanpak nodig. Bij al deze stappen is het van belang de jongeren zelf te betrekken.
Het rapport is door de burgemeester en wethouders van Lansingerland aangeboden aan de gemeenteraad. In hun reactie benadrukken zij dat de beschreven situatie voor Berkel Centrum ook geldt voor de andere kernen in de gemeente: “Het onderzoek geeft waardevolle inzichten, die herkenbaar zijn en waar in andere kernen een parallel voor getrokken kan worden.”