Signaleringskaart: goed gevoed ouder worden
Voorkom ondervoeding, herken de signalen
Hoe ga je als sociaal professional om met ondervoeding bij ouderen? Hoe ga je het gesprek aan en welke vragen kun je stellen? Deze signaleringskaart helpt sociaal professionals en vrijwilligers die contact hebben met ouderen hierbij.
Dit artikel verscheen eerder in oktober 2023. Het artikel is herplaatst in verband met de Week tegen Ondervoeding.
De Week tegen Ondervoeding is om de bewustwording te vergroten. En om de signalering, screening en behandeling van ondervoeding in Nederland te verbeteren. Ondervoeding ontstaat als iemand een tijdje minder eet en drinkt dan nodig is om gezond te blijven en daardoor onbedoeld gewicht en/of spiermassa verliest. Dat heeft iemand vaak zelf niet door.
Wat is de meerwaarde van de signaleringskaart voor ouderen zelf?
Emmelyne Vasse (Kenniscentrum Ondervoeding): 'Minder eten en drinken wordt door veel ouderen ten onrechte geaccepteerd als iets wat geen kwaad kan en erbij hoort als je ouder wordt. Het tegendeel is waar. Als iemand door problemen met eten, drinken, koken of boodschappen doen een tijdje minder eet dan nodig is, gaat het welbevinden, de spierkracht en de gezondheid achteruit. Iemand raakt dan ondervoed en heeft meer hulp nodig bij de dagelijkse dingen. Met behulp van de signaleringskaart kunnen professionals en vrijwilligers in het sociaal domein laagdrempelig met ouderen in gesprek gaan over het belang van voldoende eten en drinken, eventuele moeilijkheden die zij daarbij ervaren en waar zij behoefte aan hebben. Bijvoorbeeld vaker samen eten met anderen, hulp bij boodschappen doen of een betaalbare maaltijdvoorziening aan huis. Hoe eerder voedingsproblemen gesignaleerd en besproken worden, hoe makkelijker ondervoeding voorkomen kan worden. Dit komt het welbevinden en de zelfstandigheid van ouderen ten goede.'
Denk je dat medewerkers in de zorg de bijdrage van sociaal werkers goed kunnen gebruiken?
Mieke van Hamersveld (Vilans): ‘Naast de voordelen voor de oudere zelf, denk ik dat medewerkers in de zorg erg geholpen zijn als er ook binnen het sociaal domein meer aandacht is voor de voedingstoestand van de oudere. Ouderen die slecht eten en drinken komen zo eerder in beeld bij de zorgmedewerker en begeleiding en behandeling kan dan eerder worden gestart. Dat kan heel veel zorgproblemen voorkomen. Ouderen wonen steeds langer thuis. Hierdoor wordt slecht eten en drinken vaak pas laat opgemerkt. De signaleringskaart zorgt voor een brug tussen de sociaal werker en de zorgprofessional. Voor de zorgprofessional is dit denk ik erg prettig.’