‘Heel fijn dat je hier op ieder moment van de dag je verhaal kwijt kunt’
In gesprek over de Luisterlijn
Al sinds 1958 biedt de Luisterlijn (voorheen Sensoor) dag en nacht een luisterend oor voor diegenen die dat nodig hebben. Hoe wordt er in de gemeente gebruik gemaakt van deze mogelijkheid? ‘Het is ontzettend toegankelijk, laagdrempelig en heel fijn dat je daar op ieder moment van de dag je verhaal kwijt kan.’
Zo’n 1500 vrijwilligers zitten 24/7 klaar om mensen in kwetsbare situaties of op moeilijke momenten in hun leven te ondersteunen met een goed gesprek. De Luisterlijn, gefinancierd door het Ministerie van VWS en giften, wordt voornamelijk gebeld door mensen met eenzaamheidsgevoelens, depressieve gevoelens en daaraan gerelateerde problemen en relatieproblemen. Naast de telefonische dienst biedt de Luisterlijn ook de mogelijkheid om te chatten en mailen. Hier wordt vooral gebruik van gemaakt door jongeren, die graag het gesprek aan willen gaan over relatieproblemen, omgaan met dood, somberheid, identiteit, eetstoornissen en automutilatie.
Aandacht voor de Luisterlijn
In de gemeente Ouder-Amstel wordt onder andere aandacht besteed aan de Luisterlijn in het papieren weekblad dat iedere inwoner ontvangt, vertelt wethouder Rineke Korrel. ‘Inwoners worden via advertenties in het weekblad op de Luisterlijn gewezen en aangemoedigd daar gebruik van te maken. Ook hebben we onlangs een bijeenkomst gehad over Een tegen Eenzaamheid, waar de Luisterlijn ter sprake kwam. We zijn bekend met de Luisterlijn en benoemen het vaak, bijvoorbeeld ook in het gezamenlijk vrijwilligersoverleg.’
Een vorm van informele zorg
Het anoniem luisterend oor, aangeboden door vrijwilligers, valt onder informele zorg. Wat maakt de Luisterlijn uniek t.o.v. andere (anonieme) telefonische en online hulpdiensten?
- Het gesprek van mens tot mens. De vrijwilliger is geen specialist, geen ervaringsdeskundige, staat niet boven maar naast de ander.
- Ondersteuning van mensen die daar behoefte aan hebben. Men kan vanuit eigen huis, vanaf een zelfgekozen plaats, contact zoeken met de Luisterlijn.
- Ontlasting van het formele - en informele zorgsysteem.
- Preventieve werking en het stimuleren van zelfredzaamheid. Uit onderzoek van het Verwey Jonker instituut (2013) blijkt dat de Luisterlijn voor een groot aantal bellers een unieke functie vervult; bijna de helft maakt naast de Luisterlijn géén gebruik van andere (dure) hulpverlening in de 1e - of 2e lijns zorg. Uit datzelfde onderzoek blijkt dat veel bellers door de Luisterlijn gestimuleerd worden zelf initiatieven te nemen om problemen op te lossen.
- De unieke combinatie van hulp op afstand (anoniem) en nabijheid (échte aandacht).
- 24/7 bereikbaarheid. de Luisterlijn kan daarmee als achterwacht fungeren van instellingen buiten hun openingstijden.
- Bevordering van participatie aan de samenleving door mensen mogelijkheden te bieden om zinvol vrijwilligerswerk te doen en zichzelf te ontwikkelen.
Bron: de Luisterlijn
Vrijblijvend je verhaal doen
Korrel benoemt dat er behoefte is aan de Luisterlijn en de dienst die zij bieden. ‘Ik vind het ontzettend fijn dat de mogelijkheid geboden wordt en ik ben er van overtuigd dat het ook voorziet in een grote behoefte. De Luisterlijn is heel toegankelijk, voor een brede doelgroep, ze spreken een grote groep mensen aan.’
‘Je verhaal kunnen doen, dat lost vaak al zoveel op’
Een groot voordeel van de Luisterlijn is volgens Korrel het feit dat de beller anoniem blijft. ‘Daardoor is het een stuk laagdrempeliger, je kunt dus echt je verhaal kwijt zonder dat daar gevolgen aan vastzitten. Dat je ergens in een dossier komt, of wat dan ook. Als je naar professionele hulp toe moet gaan, moet je echt iets organiseren, daar is zoveel meer voor nodig. Mensen hebben daar ook wel behoefte aan, die vrijblijvendheid en kunnen zenden. Je verhaal kunnen doen, dat lost vaak al zoveel op.’
Dienstverlening in coronatijd
In coronatijd groeit de behoefte aan een luisterend oor. Gelukkig boden honderden vrijwilligers extra oren om alle bellers van dienst te kunnen zijn. ‘Wij krijgen op verschillende manieren signalen over eenzaamheid in de gemeente’, aldus wethouder Korrel. ‘Zo hebben wij hebben ook meegedaan aan een onderzoek over onze hulpverlening in coronatijd. Daaruit wordt duidelijk dat mensen zich veel zorgen maken om andere bewoners en denken dat andere mensen eenzaam zullen zijn. Eenzaamheid is een onderwerp waar je niet direct mee naar buiten gaat, mensen schamen zich daar soms voor en denken het zelf op te moeten lossen. Maar de Luisterlijn is anoniem, dus je kan elk moment van de dag bellen en dan heb je een luisterend oor.’
Meer lezen over ervaringen met de Luisterlijn
Op de website van de Luisterlijn zijn verhalen verzameld van bellers en hun ervaringen met de Luisterlijn. Benieuwd naar hun verhaal? Lees de portretten.
