‘Er gebeurt veel meer dan we denken’, zegt De Brabander (InHolland Hogeschool) over ecosociaal werk. Of het nu gaat om mensen van goed voedsel te voorzien of de energietransitie, ecosociaal werkers zijn nadrukkelijk aanwezig. Met Movisie en de Beroepsvereniging van Sociaal Werkers (BPSW) schreef hij er een bundel met inspirerende initiatieven over.

In deze 360 graden Movisie Talk legt De Brabander uit dat ecosociaal werk de bestaande verhoudingen en de gevestigde orde ter discussie stelt. ‘Het stelt de vraag naar hoe we de samenleving inrichten.’ De Brabander betreurt het dat dat ‘grote verhaal’ over hoe de samenleving eruit moet zien naar de achtergrond is gedrukt in veel sociaal werk. ‘Sociaal werk is voor een groot deel sinds de decentralisatie uitvoerder geworden van het gemeentelijk beleid. Door de aanbestedingen moet je ook wel, anders mis je de boot.’

Tekst gaat door onder de video.

Luister hier op Spotify

Het verhaal erachter

Is dat grotere verhaal nodig voor sociaal werkers die gewoon in de groene praktijk willen werken? De Brabander: ‘Hun werk wordt sterker als je ook naar het verhaal erachter kijkt. Het is geen individueel probleem, dat je met wat meer zelfredzaamheid kan oplossen, maar het is een maatschappelijk probleem. En dat vraagt niet alleen ondersteuning van mensen in een kwetsbare positie, maar óók dat die mensen ondersteund worden door mensen in een betere positie. Daar heb je als sociaal werker een belangrijke rol in.’

‘Moeten sociaal werkers ecosociaal werk er ook nog bij doen? Ze hebben het al zo druk.’ Die verzuchting hoor je nog wel eens in sommige kringen van sociaal werkers. Voor De Brabander gaat dat uit van een verkeerd idee van ecosociaal werk. ‘Ecosociaal werk gaat niet over zomaar wat groene projectjes, maar is een paradigmawisseling, en dat betekent dat het voor alle takken van het sociaal werk gevolgen heeft. Bij bijvoorbeeld schuldhulpverlening gaat het niet om individuele zelfredzaamheid en een houding van ‘als je niet genoeg doet om uit de schulden te komen dan donder je maar op’, maar om relaties, met andere mensen maar ook met de natuur.’

Onmisbaar

‘Heel veel activisten en wetenschappers hebben het alleen over de CO2-reductie. Terwijl we ook moeten gaan zien dat het een sociale crisis is die kwetsbare groepen treft.’ Sociaal werkers zijn volgens De Brabander onmisbaar in de energietransitie.

Dat onderschrijft opbouwwerker Sylvia de Goede. Ze is actief als zogeheten Struikrover in de energietransitie en andere groen-sociale projecten, en vertelt daar gedreven over. Ze heeft met opbouwwerker Paul Vlaar een netwerk van opbouwwerkers opgericht, als onderdeel van de opbouwwerkersorganisatie Krachtproef. Ze organiseren onder andere werkbezoeken.

Opbouwwerkers opleiden

De Goede ziet de aandacht voor het belang van sociaal werkers in de energietransitie toenemen. Zo gaan opleidingen nu ook opbouwwerkers opleiden. ‘De overheid zou ook wel dom zijn als ze geen sociaal werkers zouden inzetten. Ook van minister Jetten moet iedereen in buurten en wijken mee kunnen praten. Zeker degenen die daar niet direct voor uitgerust zijn', aldus De Goede.

Sociaal werkers zijn bij uitstek geschikt om mensen erbij te betrekken en drempels weg te nemen. En ook om stem te geven aan mensen voor wie de transitie een brug te ver is. ‘Neem senioren van 80+. Kunnen we hen nog vragen hun huis voor duizenden euro’s klimaatneutraal te maken?’

Wie meer wil weten over het netwerk van opbouwwerkers in de energietransitie, kan contact opnemen met Sylvia de Goede via sylvia@degoedepraktijkontwikkeling.nl.

Bekijk hier alle aflevering van 360 graden Movisie Talk