De taal van de verandering laten spreken met Motiverende Gespreksvoering

Met Motiverende Gespreksvoering (MGV) zet je de ander zoveel mogelijk aan het stuur vanuit de eigen motivatie. Bij welzijnsorganisatie Wender is MGV één van de vier pijlers die de basis vormen van het werk. Zowel in relatie tot de cliënt als intern binnen de organisatie. ‘Het mooie aan Motiverende Gespreksvoering is dat je écht in contact met de ander staat’, aldus Jeanet Veenstra, inhoudelijk ondersteuner bij Wender.

Wender helpt mensen die te maken hebben met (dreigende) dakloosheid en huiselijk geweld en het voorkomen daarvan in Noord-Nederland. Naast Motiverende Gespreksvoering staan in het werk de pijlers Krachtwerk, medezeggenschap en resultaat verantwoordelijk centraal. 

Verandertaal

Rob d’Hondt, opleider in Motiverende Gespreksvoering, trainde de medewerkers van de welzijnsorganisatie in deze gesprekstechniek. ‘Motiverende Gespreksvoering laat mensen aansluiten op hun eigen kompas,’ legt d’Hondt uit, ‘om van daaruit weer richting te geven aan dat wat passend voor hen is.’ De techniek is gericht op het ontlokken van verandertaal: alle uitspraken die iemand doet die gaan over de verandering. De ander spreekt over of vanuit het verlangen, de mogelijkheden, de redenen en de noodzaak om te veranderen. d’Hondt: ‘Dus in plaats van de behoudtaal “ik zie het niet zitten, het is wel prima zo, ik hoef niet te veranderen”, richt je de vragen op verandertaal “wat is er zo belangrijk voor jou?” of “welke mogelijkheden zie jij?”.’

Aansluiten bij wensen

Een eyeopener voor Jeanet Veenstra, die vanaf het begin nauw is betrokken bij de implementatie van Motiverende Gespreksvoering binnen Wender. ‘Hulpverleners bepalen niet wat goed is voor je cliënt, dit is niet effectief. Als je daadwerkelijk aansluit bij de wensen van de ander, ontstaat pas een verandering voor de langere termijn.’ 

Veenstra illustreert dit met een casus. Een ervaringsdeskundige in opleiding begeleidde een inwoner die verslaafd was aan drugs en in aanraking was gekomen met justitie. ‘Zijn wens was om zijn kinderen weer te ontmoeten, die hij al 12 jaar niet meer had gezien. In het verleden zouden we zeggen, “je bent nu zo verslaafd, dit is nu niet goed voor je”. Nu koos de ervaringsdeskundige ervoor om samen met hem het pad te gaan bewandelen. Uiteindelijk vond de ontmoeting plaats en gaven de kinderen aan op den duur wel weer contact te willen, maar niet nu. De inwoner zei dat hij door deze ervaring weer verder kon. Hij kon zelf aanschouwen dat het goed ging met zijn kinderen. Hij sprak verandertaal, in plaats van “ik ben geen goede vader en daardoor werken dingen niet” gaf hij aan wel een goede vader te willen zijn en trots te zijn op zijn kinderen. Zo’n proces doet iets met de eigenwaarde van cliënten. We zien nu iemand die weer werk heeft, z’n vak weer heeft opgepakt. Dit was voor mij een doorbraak. Het is van zo’n groot belang om naast iemand te blijven staan, ongeacht je eigen gedachten. ’

'Motiverende Gespreksvoering geeft een positieve impuls aan menselijkheid'

Positieve impuls

Dit geldt niet alleen in de relatie tussen ondersteuner en cliënt, maar ook in relaties op de werkvloer zelf. ‘Ook als leidinggevende werk je krachtgericht in het contact met medewerkers en gebruik je Motiverende Gespreksvoering als instrument’, zegt Alexander van der Woude. Hij is manager Wonen bij Wender. Voordat hij bij Wender in dienst kwam, was hij lange tijd zelfstandig organisatieadviseur en had hij al veel ervaring met gesprekstechnieken. ‘Toch verraste Rob mij tijdens de opleiding met veel nieuwe inzichten. Ik was meteen heel enthousiast over de methode. De basis is dat je de ander echt probeert te zien en te horen. Motiverende Gespreksvoering geeft een positieve impuls aan menselijkheid. Het staat of valt met de verbinding die je met iemand maakt.’ 

Onderhoud

Een voorwaarde voor een succesvolle implementatie van Krachtwerk en Motiverende Gespreksvoering is dat de gehele organisatie op deze manier te werk gaat, vindt Van der Woude. ‘Van hoog tot laag heb je een organisatie nodig die het faciliteert, uitdraagt, toepast en borgt.’ Veenstra: ‘Als je bij Wender komt werken, committeer je je aan de vier pijlers.’ 

Motiverende Gespreksvoering effectief blijven inzetten vraagt onderhoud. Bij Wender krijgt iedereen die nieuw is een basistraining. Er zijn jaarlijks follow-ups en ook in de teams komt het regelmatig terug. Ieder team heeft een zogenoemde vaandeldrager die zorgt dat er steeds opnieuw aandacht voor de methode is. Ook is er coaching, Veenstra is één van de 14 coaches binnen de organisatie. Van der Woude en Veenstra geven aan dat het goed vasthouden van de methode door een recente fusie en wisselingen van de wacht soms wel een uitdaging is. ‘Maar als ik bij een andere organisatie kom en ervaar hoe mensen elkaar daar aanspreken, ben ik mij er weer bewust van hoe wij het doen. Dan merk je hoe Motiverende Gespreksvoering in ons DNA zit.’ 
 

Ook aan de slag met motiverende gespreksvoering?

‘In Zweden is Motiverende Gespreksvoering dé voorgeschreven manier van werken op onder andere scholen en in zorg en welzijn’, zegt Rob d’Hondt. ‘Uit onderzoek blijkt dat de mate én kwaliteit van de opleiding bepalend is voor de effectiviteit.’ Om deze reden is d’Hondt een netwerk gestart met trainers die vanuit hetzelfde gedachtegoed opleidingen verzorgen: MINTned. De leden zijn allen opgeleid binnen MINT Inc, het Motivational Interviewing Netwerk of Trainers. Dit globale netwerk maakt zich hard om de kwaliteit van Motiverende Gespreksvoering hoog te houden en zorgt ervoor dat de uitvoering ervan op de juiste manier gebeurt.

Benieuwd naar wat Motiverende Gespreksvoering voor jouw werk en/of organisatie kan betekenen? Neem dan contact op met één van de trainers van MINTned. Allen zijn deskundig op verschillende gebieden. Meer informatie lees je ook in deze methodebeschrijving en op mgvindepraktijk.com.