De energieweegschaal

‘Als ouderenadviseur schud ik soms mantelzorgers wakker. Ik kom in het leven van ouderen van 55 jaar en ouder met een hulpvraag. Regelmatig gaat het om mensen met dementie. Het hele ‘systeem’ om zo iemand heen zal dan aan tafel moeten komen voor een gesprek. Eenmaal aan tafel bespreken we samen hoe het gaat. De mantelzorger is daarbij een sleutelfiguur en vaak is dat de partner. Bij dementie is het duidelijk: de zorg zal intensiever worden. Het beroep dat op de mantelzorger gedaan wordt zal groter worden. En vaak voelen juist die meest nabije mantelzorgers schroom om de kinderen, buren en vrienden mee te nemen in het proces.

Ik heb dit laatst nog meegemaakt met een meneer die lijdt aan dementie. Dat ik de juiste vragen stelde aan zijn vrouw, hielp om een open gesprek te laten ontstaan. Een gesprek waarbij in dit geval de kinderen hele nieuwe inzichten kregen. Het bleek dat mevrouw dagelijks aan het eind van de ochtend al helemaal geen energie meer over had. Het toedienen van de medicatie bij haar man verliep zeer moeizaam en daar begon de dag al mee. Het kon uren duren. Dan vraag ik door naar wat haar nog meer energie kost. En vervolgens ook naar wat haar nou energie zou geven, wat haar lucht zou geven. En daar zit vaak de oplossing.

Want wat brengt die balans? Dat kan voor iedereen heel anders zijn. Deze mevrouw miste het contact met vriendinnen. Daar laadde ze van op. Een ander kan al opladen van een goed gesprek met mij, om van het gepieker los te komen. Maar voor haar was een praktische oplossing nodig. De kinderen kwamen met een heel mooi idee: een duofiets aanschaffen, waarop ze om en om iedere week een grote fietstocht met hun vader kunnen maken. Zo hebben zij ook quality time met hun vader en in die tijd kan mevrouw dan iets doen waar zij van oplaadt, zoals afspreken met vriendinnen. Ze benut deze tijd expliciet niet voor afspraken met de dokter of het doen van boodschappen, want daarvan gaat dat energielevel niet omhoog. En juist dát is waar we voor willen zorgen.

Mensen denken vaak dat ze geen hulp mogen vragen, dat het een zwaktebod is. Daardoor komt de hulp vaak als de emmer al lang overgelopen is. Maar juist in het begin, als de mantelzorg net gestart is, is het een enorme overgang voor iemand die voorheen een hele andere rol had tegenover degene voor wie ze zorgen. Er ligt voor ons een uitdaging om mensen op dat moment al in het vizier te hebben en ze bewust te maken van het belang van balans in hun energie en in hun leven.

Bijeenkomsten zijn heel waardevol, maar iedereen is uniek. Het zou zo mooi zijn wanneer we meer mensen kunnen inzetten op het ondersteunen van die individuele mantelzorgers, die alleen maar toenemen in aantal. Ze hebben onze persoonlijke steun nodig om het vol te houden. Want juist dankzij de mantelzorger kan de zorg ontlast worden.’