Dagbesteding zonder muren en ongeduldige systeemveranderaars
Een begeleider op de step? Bij het leerwerkbedrijf van Cordaan in de Westergasterrein hebben ze het. Samen met de (kinder)boerderij als uitvalsbasis zijn dit zeker twee van de succesfactoren van deze arbeidsmatige dagbesteding zonder muren. Jos Peeters van Cordaan was te gast bij de online transitiearena Waardevol Werk op 23 november 2022 om hier alles over te vertellen. Daarnaast was Valerie van Kemenade van stichting de Buitenboordmotor aanwezig om te delen hoe ze gebruikmaken van het Persoonlijk Profiel Paspoort – een van de manieren waarop deze stichting de arbeidsmarkt in een radicaal andere richting probeert te bewegen. Het was, zoals altijd, een zeer inspirerende bijeenkomst.
Transitiearena Waardevol Werk
Sinds 2014 organiseert Movisie transitiearena’s Waardevol Werk (voorheen transitiearena vernieuwing in arbeidsmatige dagbesteding en beschut werk). Dit is een serie van bijeenkomsten waar innovatieve manieren om te komen tot waardevol werk voor mensen in een kwetsbare positie centraal staan. Doel is het stimuleren van vernieuwing en verandering, experimenten uitwisselen en volgen, vraagstukken delen en bespreken en samen vooruitkijken. Per transitiearena Waardevol Werk delen twee initiatieven hun werkwijze, hun succesfactoren en zaken waar ze tegenaan lopen. Vervolgens gaan de deelnemers bij zichzelf na wat ze meenemen uit die twee goede voorbeelden. Inmiddels is er een heel netwerk van vaste en sporadische deelnemers ontstaan. Beleidsadviseurs, aanbieders, onderzoekers, werkgevers, sociale ondernemingen, ervaringsdeskundigen, maar eigenlijk iedereen met interesse (in de inclusieve arbeidsmarkt) sluit aan. Lees hier meer over de methode van de transitiearena’s, een van de langstlopende lerende praktijken van Movisie.
De volgende transitiearena vindt online plaats op woensdag 8 februari 2023.
Zonder muren
Het leerwerkbedrijf van Cordaan in de Westergasfabriek is een vorm van arbeidsmatige dagbesteding. De betreffende mensen verrichten werk en voelen zich nuttig – zeker omdat het werk plaatsvindt binnen ‘echte’ bedrijven die ondernemen op het Westergasterrein. Deze vorm van dagbesteding heeft dus geen muren: het speelt zich af op en rond het gehele terrein. De medewerkers zijn één tot een paar dagen in de week bezig met werkzaamheden voor bijvoorbeeld Tony’s Chocolonely, Amsterdam Flavours en de Bakkerswinkel. Iedereen heeft een rustdag bij Boerderij Westerpark – dit is tevens de uitvalsbasis, mocht het werk op een dag een bedrijf toch te veel worden. Hier zit de beschutting hem in. Er is indien gewenst altijd binnen 5 minuten een ambulant begeleider aanwezig – deze rijdt het terrein rond op een step en heeft deskundigheid van een mix van cliënten. ‘De begeleider is er om de medewerkers van de bedrijven aan te sturen hoe je om kan gaan met onze cliënten’, aldus Peeters. ‘En dit biedt een gevoel van bescherming bij zowel de cliënten als de bedrijven; Cordaan kan immers elk moment van de dag de zorg overnemen.’
Twee medewerkers van Cordaan bij Tony's Chocolonely
Plussen
Het afvalverwerkingsbedrijf Oscar is een essentiële schakel voor het leerwerkbedrijf van Cordaan, want dit bedrijf komt al binnen bij andere bedrijven. Op deze manier wordt een continue lobby voor entree van nieuwe medewerkers gerealiseerd. Een andere, nog niet genoemde succesfactor, is dat het aanbod van werkzaamheden door deze opzet uitdagend en gevarieerd is. Er is voor ieder wat wils, van catering tot ambachten zoals houtbewerken. Dit is mogelijk omdat de medewerkers als het ware ‘vrijwilligers’ zijn voor extra ondersteuning om nieuwe werkzaamheden aan te leren. Wat betreft dit leren worden de medewerkers van Cordaan in een combinatie van leerlijnen toegeleid naar (deelcertificaten van) een mbo-niveau 1 kwalificatie. Waar niveau 10 op landelijk niveau wordt erkend, geeft Cordaan niveau 6 kwalificaties af en werken ze met praktijkverklaringen vanuit lvb -niveau.
‘Ongeduldige systeemveranderaars’
Vervolgens is het woord aan de ‘beweging met de kracht van een buitenboordmotor’ met spreker Van Kemenade. De mensen achter de Buitenboordmotor noemen zichzelf ongeduldige systeemveranderaars. Ze werken aan een nieuw arbeidsmarktsysteem waarbij mensen voorop worden gezet. ‘Tekorten in cruciale sectoren en de uitdagingen waar we voor staan in de energietransitie vragen om een radicaal andere arbeidsmarkt’, vertelt de Buitenboordmotor. In experimenten brengen ze mensen die willen werken naar een (andere) baan in een sector met personeelstekort, zoals onderwijs, zorg en ICT. De Buitenboordmotor gelooft in een leven lang ontwikkelen.
Wil je wat meer weten van De Buitenboordmotor? Bekijk dan deze teaser:
Persoonlijk Profiel Paspoort
Een van de 14 systeemhobbels die ze hebben geïdentificeerd is het werven en selecteren door middel van een traditioneel curriculum vitae. Deze traditionele manier van werven vinden ze niet meer passend. Daarom hebben ze een ander idee daarvoor bedacht, meer kijkend naar wie de mens achter de werkzoekende is. ‘Het Persoonlijk Profiel Paspoort laat zien wie je bent, wat je wilt en wat je kunt’, vertelt Van Kemenade. Een ex-deelnemer vult aan: ‘Met dit paspoort kun je jezelf als persoon profileren. Natuurlijk is je werkervaring belangrijk, maar je motivatie, eigenschappen en kwaliteiten staan voorop. Het gaat over jou, en niet over wat je hebt gedaan.’ Hoewel ze nog niet expliciet de doelgroep van deelnemers waar deze transitiearena zich voornamelijk op richten in hun ‘proeftuinen’ hebben gehad, biedt het Persoonlijk Profiel Paspoort wel een kans voor inclusie voor iedereen. Bekijk een voorbeeld:
