EVC-methode voor vrijwilligers bewezen effectief

Meer zelfvertrouwen en inzicht in eigen competenties

Door de methode Erkenning Verworven Competenties – Algemene vrijwilligerscompetenties (EVC-A) krijgen vrijwilligers inzicht in en erkenning voor de competenties die zij hebben opgedaan. Dit leidt tot vergroting van het zelfvertrouwen en stimuleert de verdere ontwikkeling van deze vrijwilligers, zo blijkt uit een effectonderzoek van het Trimbos-instituut bij 25 uiteenlopende praktijkorganisaties.

De resultaten van dit effectonderzoek werden op 17 juni 2013 gepresenteerd tijdens de conferentie Competenties in beeld en staan ook beschreven in de publicatie 'Bewijs gevonden'.

‘Organisaties die hun (kwetsbare) vrijwilligers een steuntje in de rug willen bieden, hebben nu een effectieve aanpak tot hun beschikking.’

Uitkomsten onderzoek

Na zes maanden bleek dat de deelnemers in de EVC-A groep vooral meer zelfvertrouwen hadden gekregen en meer inzicht in hun eigen competenties: op deze twee aspecten was in de EVC-A groep een sterkere verbetering te zien dan in de vergelijkingsgroep. Op de twee andere indicatoren van empowerment (‘eigen kracht’ en ‘hoop’) was geen positief effect te zien. Hetzelfde geldt voor kwaliteit van leven. Na een jaar was geen effect (meer) zichtbaar, ook niet op zelfvertrouwen en inzicht in de eigen competenties.

Effect EVC-methode

Het zelfvertrouwen en het inzicht in eigen competenties neemt aantoonbaar toe. Voor de deelnemers die de methode helemaal afronden, is het positieve effect ook te zien op empowerment en hoop en is het effect ook na een jaar nog zichtbaar. De deelnemers zijn enthousiast en bevestigen de veronderstelde werking van de methode. Begeleiders geven aan dat de methode EVC-A stimuleert om de positieve kanten van de vrijwilligers te ontdekken. Organisaties die hun (kwetsbare) vrijwilligers een steuntje in de rug willen bieden, hebben nu een effectieve aanpak tot hun beschikking.   

Eigen kracht en meedoen

Zelfregie, eigen kracht, zelfredzaamheid, meedoen. Allemaal termen die in de hedendaagse ontwikkelingen in het sociale domein gemeengoed zijn. Duidelijk is dat meer kwetsbare mensen daarbij een steuntje in de rug kunnen gebruiken. En dat organisaties en gemeenten er belang bij hebben hen te faciliteren en op weg te helpen. Het is een investering waard, want een meer actieve burger is een gelukkiger mens en kost minder geld. EVC-ontwikkelaar Marjet van Houten: 'Mensen worden zich bewust van wat ze wél kunnen en verzamelen op systematische wijze bewijzen van hun vaardigheden en talenten. Daar laten ze tenslotte een onafhankelijke derde naar kijken en een strik omheen doen. De kracht van de interventie zit in het proces. Het resultaat, het certificaat, is de kers op de taart.'

Eigen kwaliteiten

EVC is heel geschikt om in te zetten voor een diverse groep mensen. Bijvoorbeeld mensen die onbetaald actief zijn of willen worden, bezig zijn met een opstap naar de arbeidsmarkt of een opleiding. Eigenlijk voor iedereen die wil werken aan de eigen ontwikkeling. EVC is laagdrempelig, de methode is gratis en eenvoudig te verkrijgen en in vergelijking met andere methoden is de uitvoering niet duur. En, misschien wel het belangrijkste kenmerk, EVC brengt mensen in beweging om op zoek te gaan naar hun eigen kwaliteiten.

'Het leuke is dat vrijwilligers bij het eerste bewijs zeggen "het zal wel". Maar als ze vier keer horen dat ze zo’n goede presentatie hebben gegeven, zie je het kwartje vallen.'

EVC-procedure in de praktijk: Leeuwarden

De gemeente Leeuwarden werkt al anderhalf jaar met de EVC-procedure. Mensen met een grote afstand tot de arbeidsmarkt worden uitgenodigd om deel te nemen aan het traject, via hun traject-begeleider of via de organisatie waar ze vrijwilligerswerk doen. Na een informatief intakegesprek door medewerkers van de Stichting Welzijn Centraal, gaat de helft met EVC aan de slag. De EVC-methode bevat twaalf competenties zoals jezelf presenteren. Vervolgens werkt het zo: elke vrijwilliger gaat bij die competenties bewijzen zoeken. 'Dat kan een e-mail zijn of een kaartje waarop staat dat je een goede presentatie hebt gegeven', vertelt Els Hofman. 'Het leuke is dat vrijwilligers bij het eerste bewijs zeggen "het zal wel". Maar als ze vier keer horen dat ze zo’n goede presentatie hebben gegeven, zie je het kwartje vallen.' Zo vullen ze hun portfolio in dat vervolgens door een onafhankelijke beoordelaar wordt gecheckt. Als het klopt, krijgen de deelnemers een certificaat waarop staat welke competenties zij aantoonbaar bezitten.

Gratis

'Het mooie is dat de uitkomsten van het onderzoek overeenkomen met wat we in Leeuwarden in de praktijk zien', aldus Els Hofman. 'In Leeuwarden zie je dat mensen die laag op de participatieladder staan een stap verder worden geholpen. Ze voelen zich zelfverzekerder, ze weten beter wat ze kunnen. Je ziet ook dat je als gemeente moet doorpakken als mensen het certificaat eenmaal op zak hebben. Anders verdwijnt het positieve effect.' Laatst hoorde ze de beleidsmedewerker van de gemeente Leeuwarden zeggen dat EVC niet alleen werkt maar ook best heel goedkoop is. 'De methode zelf is gratis. Voor ca. 1500 euro heb je een deelnemer met een portfolio, een certificaat, meer zelfvertrouwen en een grotere kans op werk.' Zij hoopt dat de uitkomst van het onderzoek meer gemeenten en organisaties stimuleert om ermee te gaan werken.

Inzicht in sociale interventies
'Bewijs gevonden' is uitgevoerd in opdracht van MOVISIE in het kader van het onderzoeksprogramma ‘Inzicht in sociale interventies’. Vragen die in dit programma gesteld worden zijn: Wat is de effectiviteit van in de sociale sector toegepaste methoden? Welke vormen van onderzoek lenen zich het beste om te weten te komen wat wel of niet werkt? Het onderzoeksprogramma wordt gefinancierd door het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport.  Lees meer over de methode EVC-procedure vrijwilligerscompetenties in de databank Effectieve sociale interventies van MOVISIE.