Nelleke Westerveld was vandaag te gast in de uitzending van het Radio1 programma Vroeg! om over dit onderwerp te spreken. ‘Veel professionals die bekend zijn met mantelzorgsituaties vinden het moeilijk om de signalen te bespreken met hen. Zij zijn bijvoorbeeld bang om iemand vals te beschuldigen of de relatie met de cliënt te schaden als ze ontsporing of mishandeling ter sprake brengen. Geweld bespreekbaar maken kan ook ongemakkelijk zijn. Houd daarom altijd het hogere doel voor ogen. Dus bedenk: ik ben misschien bang om de relatie te schaden maar het hogere doel is dat ouderen in veiligheid kunnen leven. De meldcode helpt en ondersteunt professionals om dit op een zorgvuldige manier te doen. Houd in het gesprek altijd rekening met de loyaliteit of angst van betrokkenen. Deel de zorgen zonder direct te (ver)oordelen.'

Ouderenmishandeling

Ouderenmishandeling is een groot probleem. Enerzijds door de schade die het slachtoffers aanbrengt en anderzijds omdat het een verborgen probleem is. Ouderenmishandeling wordt vaak verzwegen door de betrokkene zelf en niet opgemerkt of als zodanig herkend door de omgeving. Professionals in de zorg en het sociaal domein spelen een belangrijke rol bij de signalering en aanpak van ouderenmishandeling. 

Signaleren

Allereerst moet je weten wat je moet zien als je ouderenmishandeling wilt signaleren. Ouderenmishandeling kent een aantal specifieke kenmerken en als je hier niet van op de hoogte bent, dan zal je ze ook niet signaleren. Denk bijvoorbeeld aan financieel misbruik, een gedwongen testament verandering, een gebrek aan zelfbeschikking, een patroon van vernedering, het onthouden van bezoek of het opsluiten en vastbinden van een oudere omdat de onrust teveel wordt. Professionals zijn zich er niet altijd van bewust dat ook ontspoorde mantelzorg onder ouderenmishandeling valt. Bij ontspoorde mantelzorg wordt de grens van goede en toelaatbare zorg overschreden. Dat gebeurt soms uit onkunde, onwetendheid of onmacht. Maar het kan ook ontstaan door overbelasting van de mantelzorger of door opzet. 

Handelingsverlegenheid

Veel professionals vinden het moeilijk om de signalen te bespreken met betrokkenen. Professionals zijn bijvoorbeeld bang om iemand vals te beschuldigen of de relatie met de cliënt te schaden als ze ontsporing of mishandeling ter sprake brengen. Geweld bespreekbaar maken, kan ongemakkelijk zijn. Houd daarom altijd het hogere doel voor ogen. Dus bedenk: ik ben misschien bang om de relatie te schaden maar het hogere doel is dat ouderen in veiligheid kunnen leven. De meldcode helpt en ondersteunt professionals om dit op een zorgvuldige manier te doen. Houd in het gesprek altijd rekening met de loyaliteit of angst van betrokkenen. Deel de zorgen zonder direct te (ver)oordelen. 

Kennis

Er is veel kennis beschikbaar over ouderenmishandeling, zoals beschreven in deze publicatie. Belangrijk is dat professionals kennis hebben over ouderenmishandeling en de meldcode. Weet ook dat je het niet alleen hoeft te doen en advies kunt vragen aan Veilig Thuis.