Van Hinsberg is programmaleider Sociale stabiliteit bij Movisie. In deze podcastuitzending van NPO Radio 1 gaat ze met Mariken van der Velden (Vrije Universiteit Amsterdam) en presentator Anna Pleijsier in gesprek. Over hoe om te gaan met polarisatie in de samenleving en hoe je met elkaar in gesprek blijft. Van Hinsberg: ‘Mensen ervaren dat er meer polarisatie is. Maar we hebben de neiging om heel snel het woord polarisatie in de mond te nemen, ook alleen als mensen het niet met elkaar eens zijn. Terwijl het heel gezond is om met elkaar het gesprek aan te gaan als je van mening verschilt. Er is dan niet meteen sprake van polarisatie.’

Beluister de podcast

Zoek nuance

‘Maar waar komt het gevoel vandaan dat we verder van elkaar af komen te staan?’, vraagt Pleijsier. Daarop reageert Van Hinsberg: ‘Mensen willen graag groepen tegenover elkaar zetten, bijvoorbeeld ‘rechtse’ en ‘linkse’ mensen. Mensen worden in een groep geplaatst, terwijl al die mensen binnen een groep enorm divers zijn met verschillende ideeën, identiteiten en belangen. En mogelijk delen deze mensen binnen de groep één mening die vervolgens enorm uitvergroot wordt. En wordt deze groep tegenover een andere groep met een andere mening gezet. Dan heb je dus polarisatie. Nuance zoeken met elkaar en echt luisteren, daar valt nog heel veel winst te behalen.’

Gesprek op de werkvloer

Het is niet vanzelfsprekend dat mensen met verschillende identiteiten elkaar tegenkomen en met elkaar in gesprek gaan. Maar op de werkvloer zijn er vaak wel mensen met diverse meningen en identiteiten, zegt Van Hinsberg. ‘Daarom is het belangrijk om daar met elkaar in gesprek te gaan. Vaak zit er huivering bij werkgevers om deze gesprekken te faciliteren, omdat ze bang zijn voor polarisatie. Terwijl een gesprek juist kan helpen om polarisatie te voorkomen of verminderen. Daarbij is het wel belangrijk dat het geen debat wordt. Dat pakt averechts uit. Op school leren kinderen debatteren, ze leren niet om te luisteren. Het doel van een debat is om te winnen. Maar daardoor krijg je geen gesprek.’ 

Verschillende perspectieven

Hoe je dat gesprek wel creëert? Van Hinsberg: ‘Om polarisatie in de samenleving te verminderen, gaat het er juist om dat je iedereen gelijkwaardig de ruimte geeft om een perspectief in te brengen. En dat je deze perspectieven naast elkaar zet en niet tegenover elkaar. Als je daar met elkaar naar luistert, dan kom je tot nieuwe inzichten. Maar luisteren betekent niet dat je het eens moet worden. Alleen om verder te komen, helpt het om je te kunnen verplaatsen in het perspectief van de ander. Om te begrijpen waarom iemand zich zorgen maakt.’

Beluister de podcast

De podcast is ook te vinden op de website van NPO Radio 1 en op Spotify.