Regeringscommissaris en studentenorganisaties slaan handen ineen om studentenleven veilig te maken
Seksueel grensoverschrijdend gedrag en seksueel geweld in het studentenleven bespreekbaar maken en het mede daardoor terugdringen. Dat is het doel van regeringscommissaris seksueel grensoverschrijdend gedrag en seksueel geweld Mariëtte Hamer en verschillende studentenorganisaties. Nadat Hamer vorig jaar het initiatief heeft genomen tot een bijeenkomst met de studentenorganisaties lanceerden zij 24 augustus samen het ‘Studentenpact seksueel grensoverschrijdend gedrag en seksueel geweld’ in het bijzijn van demissionair minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap Dijkgraaf. Ook Movisie-onderzoeker Saskia Daru was hierbij aanwezig.
Uit onderzoek blijkt dat 2 op de 3 studenten te maken heeft gehad met seksueel grensoverschrijdend gedrag tijdens de studententijd. 1 op de 10 vrouwelijke studenten heeft tijdens de studententijd een verkrachting meegemaakt. Hamer: “Je studententijd moet een periode zijn waarin je je kunt ontwikkelen, waarin je grenzen mag verkennen. Maar een ander daarbij beschadigen, dat mag niet. We zien dat de impact groot is als studenten zo jong ongewenst seksueel gedrag meemaken, en dat dit helaas veel voorkomt. Alle reden dus om met studenten aan de slag te gaan.”
We zien dat de impact groot is als studenten zo jong ongewenst seksueel gedrag meemaken, en dat dit helaas veel voorkomt
Dertig actiepunten voor iedere studentenorganisatie
Een serie bijeenkomsten met de studenten heeft geleid tot een lijst van dertig actiepunten die studentenorganisaties zelf in gang kunnen zetten als zij seksueel grensoverschrijdend gedrag en seksueel geweld bespreekbaar willen maken en aanpakken. Bij de lancering zullen de eerste 11 organisaties het pact onderschrijven en daarmee beloven dat zij de acties in het pact in hun organisatie tot uitvoer brengen. Hamer: “Ik zie bij deze studenten heel veel motivatie om een verandering voor elkaar te krijgen. Ze onderkennen allemaal dat het ook bij hen gebeurt. Maar een verandering in gang zetten is niet zo makkelijk: hoe doe je dat eigenlijk? Bovendien wisselen studentenbesturen ieder jaar, dus kennis vasthouden is moeilijk. We hopen dat steeds meer verenigingen geïnspireerd raken door de acties in het studentenpact en zich aansluiten en dat de olievlek zich zo uitbreidt.”
Blijvende aandacht en contacten leggen
De acties, die zijn onderverdeeld in de onderwerpen bewustwording, gedrag, meldingen en klachten, maatregelen en hulpverlening, zijn er bijvoorbeeld op gericht om gezamenlijk een norm te stellen op het gebied van (seksuele) omgangsvormen en die steeds opnieuw aandacht te geven. Bijvoorbeeld door het organiseren van een thema-avond of door het te bespreken tijdens vaste jaarlijkse momenten als de kennismakingstijd voor eerstejaars. Ook is een actie erop gericht om het netwerk rondom de organisatie te activeren. Zo kunnen de GGD, de politie en experts op het gebied van hulpverlening studentenorganisaties helpen om zich voor te bereiden op het moment dat er meldingen komen. Een andere actie is om voor melders inzichtelijk te maken waar ze terecht kunnen voor hulp, bijvoorbeeld door het maken van een routekaart.
Oproep aan gemeenten en onderwijsinstellingen Naast de oproep die de studenten doen om elkaar aan te spreken op vervelend gedrag en om consent te vragen richten zij zich ook tot onderwijsinstellingen en gemeenten. De studenten hopen dat die instanties de studentenorganisaties kunnen helpen door een goede aanpak te faciliteren. Dit kan bijvoorbeeld door in stadsverband een campagne op te zetten. De bij de studentenorganisaties betrokken onderwijsinstellingen kunnen bijvoorbeeld bijdragen door hun netwerk ter beschikking te stellen. Zij hebben vaak eigen vertrouwenspersonen en studentpyschologen, die met hun professionele blik raad kunnen geven aan studentenorganisaties.
Open brief aan verenigingen
Movisie-onderzoekers Nelleke Westerveld en Amma Asante schreven eerder een open brief aan de senaat van het Amsterdamsch Studenten Corps (A.S.C.) en de Amsterdamsche Vrouwelijke Studenten Vereeniging (A.V.S.V.):
Bij het creëren van een gezond verenigingsleven op hogescholen en universiteiten past ook het werken aan een veilig klimaat voor studenten. Dat daarin nog grote stappen gezet moeten worden blijkt ook uit recent onderzoek van I&O Research en Amnesty International. Er zal, naast een correcte afhandeling van de incidenten, een gesprek plaats moeten vinden waarin de volgende vragen centraal staan: ‘waar staan deze incidenten voor, wat is de oorzaak van deze incidenten en hoe kunnen ze worden voorkomen?’ Dit gedrag speelt zich namelijk niet binnen een vacuüm af. Gedrag is niet incidenteel van aard, maar altijd onderdeel van ongeschreven regels, patronen en gedragingen die structureel van aard zijn. We kijken daarmee naar cultuur en daarmee onlosmakelijk naar waarden en normen, naar genderrollen, machtsverdeling, naar geaccepteerd en niet-geaccepteerd gedrag in een studentenvereniging. Deze cultuur neem je mee en draag je bij je.
