In deze kennissynthese gaat het om de pijler Door laten klinken van de stem van de burger. Steeds meer inwoners voelen zich niet gezien en gehoord door de overheid en andere publieke instituties. Zij herkennen zich niet in de besluiten die genomen worden en overheid en instituties hebben (te) weinig zicht op de situatie van mensen, constateert Kim Putters in zijn essay De Menselijke Staat (SCP, 2022). De overheid is selectief met het daadwerkelijk betrekken van mensen bij het beleid. Ze belijdt burgerparticipatie wel met woorden, maar er is een neiging om burgers vooral bij de uitvoering van beleid te willen betrekken, en niet bij de keuzes die in het beleid worden gemaakt. Hun zeggenschap en invloed op beleid is beperkt. Dat is problematisch, omdat een deel van de mensen zich niet in de besluiten herkent en omdat de overheid te weinig zicht heeft op de situatie van burgers. Gebrek aan burgerperspectief leidt tot het risico dat het beleid bijdraagt aan scheidslijnen en wantrouwen bij een deel van de mensen, wat de legitimiteit van beleid niet ten goede komt. Sociaal werkers hebben gezien deze situatie een belangrijke opgave. 

Deze kennissynthese gaat in op de vraag welke kennis beschikbaar is voor sociaal werkers ten aanzien van de opgave van het versterken van de stem van de burger. Ten eerste richten we ons daarbij op het inventariseren van de beschikbare kennis met betrekking tot het methodisch werken van sociaal werkers aan het versterken van invloed, inspraak en zeggenschap van burgers. Hoewel kennis over de politiserende opdracht van sociaal werkers hier handvatten voor kan bieden, stelden experts eerder in de Kennis- en Onderzoeksagenda Sociaal Werk dat hierover met name theoretische kennis is, die moeilijk in praktijk is te brengen. Met deze kennissynthese inventariseren we welke theoretische kennis over de politiserende opdracht van het sociaal werk al beschikbaar is. Ook brengen we in kaart wat er bekend is in de literatuur over de factoren die de politiserende rol van de sociaal werker bevorderen en belemmeren. Anderzijds gaan we na welke methodieken en interventies om de politiseringsopdracht van het sociaal werk handen en voeten te geven in lokale praktijken al beschikbaar zijn.