Sociale veiligheid achter de voordeur
Gezinnen met complexe problemen en kindermishandeling, huiselijk of seksueel geweld krijgen zelden de best passende hulp. Steeds terugkerende kritiek is: de zorg is te gefragmenteerd, de veiligheid wordt onvoldoende gemonitord, waardoor nieuwe signalen niet snel genoeg opgepakt worden, op- en afschaling haperen, gezinsleden moeten te vaak hun verhaal herhalen, en regie en coördinatie ontbreken. Het waren ernstige conclusies van Samenwerkend Toezicht Jeugd in 2015.
Des te meer omdat tussen de 6-11% van de Nederlandse bevolking van 16 jaar en ouder te maken heeft met vormen van geweld (zie Factsheet huiselijk geweld, Movisie 2021). Volgens oudere cijfers uit 2010 waren ieder jaar rond de 200.000 volwassenen en 119.000 kinderen slachtoffer van huiselijk geweld of kindermishandeling. Huiselijk geweld en kindermishandeling zijn de meest voorkomende vormen van geweld in Nederland. Van alle vrouwen en mannen tussen de 18 en 70 jaar is 40% – als kind, partner, ouder of huisvriend – ooit slachtoffer geweest van een of meer incidenten van huiselijk geweld, of van incidenten die langer dan vijf jaar geleden hebben plaatsgevonden. Het terugdringen van dit geweld blijkt ontzettend moeilijk en ondanks veel aandacht en inspanning van meerdere partijen is in de afgelopen jaren weinig vooruitgang geboekt.
Handelingsverlegenheid
In de praktijk blijkt nog vaak sprake te zijn van handelingsverlegenheid onder sociale professionals om onveiligheid en grensoverschrijdend gedrag achter de voordeur te signaleren, bespreekbaar te maken en naar aanleiding van vermoedens te handelen. Hoewel er veel kennis, tools en handreikingen beschikbaar zijn over dit thema, is de aanpak veelal gefragmenteerd over verschillende sectoren en beroepsgroepen. Ook is de samenwerking met andere relevante partijen, zoals Veilig Thuis niet altijd duidelijk.
Beschikbare kennis en tools
Dit artikel geeft de professional in het sociaal domein een overzicht van de beschikbare kennis en tools die kunnen helpen bij het beter samenwerken, signaleren, praten over en handelen naar sociale onveiligheid in huiselijke kring. Met als doel: vergroten veiligheid achter de voordeur. We beginnen met het beschrijven van de bredere context waarin een landelijk plan van aanpak is gemaakt om huiselijk geweld en kindermishandeling aan te pakken en de samenwerking tussen verschillende partijen te bevorderen. Daarna beschrijven we handvatten voor professionals aan de hand van de verbeterde Meldcode Huiselijk Geweld en Kindermishandeling. Met dit artikel heb je in één artikel wat Nederland doet om het geweld achter de voordeur terug te dringen.