Werken aan de kwaliteit van je interventie: doe het samen!

Door: Barbara Panhuijzen

Het opzetten van een monitoringsysteem of het uitvoeren van een onderzoek leveren een grote bijdrage aan de kwaliteit van je interventie. Dit zijn vaak tijdrovende en intensieve trajecten. Het advies: doe het samen! Start bijvoorbeeld een netwerk van lokale uitvoerders, zoek de samenwerking met hogescholen en universiteiten op of doe een appèl op een landelijk programma.

Dat de verbinding aangaan een goed idee was, ontdekte ook Miriam Heijnders, van het landelijk kennisnetwerk Welzijn op Recept. In 2017 merkte zij dat iedere uitvoerder van de interventie wel ergens in uit blonk, maar dat zij niet van elkaar wist waarin. Het resultaat: iedere uitvoerder was solistisch bezig met het creëren van verbeteringen. Wat bedoeld was als een eerste uitwisselingsbijeenkomst werd uiteindelijk een grote werkconferentie. De behoefte aan uitwisseling en van elkaar leren bleek enorm. Op die dag ontstond ook het idee om toe te werken naar een kwaliteitsmodel. 'Niet om alles in een standaard te gieten, maar wel om te kijken naar een framework van essentiële bestanddelen van de interventie. Met daarin juist ook aandacht voor de lokale verschillen', aldus Heijnders.

Lokale leernetwerken

Inmiddels is er een landelijk kennisnetwerk ingericht van100 gemeenten die actief zijn met Welzijn op Recept. Zij stimuleren onder andere het opstarten van lokale leernetwerken. Miriam Heijnders: 'In zo'n netwerk verwachten wij minimaal deelnemers uit eerstelijnszorg, de gemeente, welzijnsorganisaties en liefst ook inwoners. Ontmoeting heeft een belangrijke functie om samenwerking te laten slagen.' En door dit lokaal op te starten is er ruimte voor de 'couleur locale' en worden juist ook sleutelfiguren of organisaties uit de buurt uitgenodigd. Bijvoorbeeld vanuit de provincie, de hogeschool uit de regio of een lokaal programma over gezondheid. 'Kennis en ervaring, en daarmee dus ook doorontwikkeling, ligt in de praktijk', aldus Heijnders. Vanuit deze lokale netwerken kan vervolgens landelijk worden gekeken wat waardevol is om te delen met anderen of verder uit te werken.

'Blijf jezelf vragen stellen over kwaliteit'

Een tip van Miriam Heijnders voor andere interventies die met een lerend netwerk aan de slag willen? 'Ga het gewoon doen! Veel organisaties zijn zich er niet van bewust dat misschien een gemeente verderop dezelfde dingen doet.' Waar Heijnders wel behoefte aan zou hebben is meer aandacht voor borging op de langere termijn. 'Het zou enorm helpen om de regionale leernetwerken een klein budget te kunnen geven voor een kartrekker. Dit blijkt keer op keer moeilijk om te realiseren.'

Samenwerken met opleidingen

Bij Welzijn op Recept ontstond het uitwerken van het kwaliteitsmodel ook door gesprekken met hoogleraren die bij de werkconferentie uitgenodigd waren. 'Het is goed om jezelf steeds vragen over kwaliteit te blijven stellen', geeft Heijnders aan. En daar anderen bij te betrekken, zoals hogescholen, de Werkplaatsen Sociaal Domein of universiteiten. Dat kan bijvoorbeeld ook gaan over een bijdrage leveren aan onderzoek naar je interventie.'

Gezamenlijke versterking van aanpakken

In het kader van het actieprogramma Versterking aanpak eenzaamheid heeft het ministerie van VWS aan ZonMw de opdracht gegeven om startende en bestaande initiatieven (extra) te ondersteunen bij het doorbreken, terugdringen en voorkomen van eenzaamheid onder ouderen. Lokaal samenwerkende initiatiefnemers zijn aan de slag gegaan om hun initiatief in de praktijk uit te voeren, te evalueren en verder te ontwikkelen. ZonMw en Movisie ondersteunen de initiatieven, onder andere door het organiseren van leer- en kennisdeelbijeenkomsten.

Oranje Fonds Groeiprogramma

Ook op landelijk niveau lopen enkele programma's waar je - als je aan de voorwaarden voldoet - aan mee kunt doen. Denk hierbij bijvoorbeeld Oranje Fonds Groeiprogramma. Dit is een ontwikkel- en uitvoeringstraject voor maatschappelijke organisaties die hun lokale initiatief willen laten groeien en opschalen. Het doel is het vergroten van de professionaliteit van ondernemingen met een sociale doelstelling. En het vergroten van het maatschappelijk effect van het sociale initiatief. Fietsmaatjes is een voorbeeld van een interventie die deel neemt aan het groeiprogramma.

Foto: 123RF