Die spanning wordt meteen duidelijk in het verhaal van antropologe Laura Vermeulen: ‘Jan heeft de diagnose dementie gekregen en woont alleen. Hij is niet meer welkom bij de tennisclub en als gevolg van hallucinaties en boosheid ook niet meer bij vrienden. Zijn netwerk verkleint. Pas na verhuizing naar een verpleeghuis wordt duidelijk hoeveel mensen nog wél betrokken waren, zonder dat de betrokken professionals en de familie dat wisten. Zoals de buurman die Jan elke avond opnieuw uitlegde hoe de afstandsbediening van de tv werkt. “Ik wist niet hoe ik met Jan om moest gaan. De kunst afkijken bij het inloophuis lukte niet. Wie was ik en wie was Jan?”’

Mogelijkmaker 

Het verhaal van Jan staat niet op zichzelf. Een oorzaak die Vermeulen aanwijst is dat de betrokken zorg- en welzijnsprofessionals ondersteuning moeten bieden aan een individuele cliënt en de mantelzorger. Vermeulen: ‘Ze hebben daardoor de rol van probleemoplosser. Dat is iets anders dan relaties mogelijk maken binnen een breder sociaal netwerk. Helemaal als dat netwerk samen met de centrale persoon zelf de regie gaat voeren. Bovendien benaderen gemeenten en overheid netwerken instrumenteel. Zodra professionals het netwerk “in moeten zetten” stokt het. Professionals kunnen mensen wel helpen om met hun omgeving in gesprek te gaan over kwaliteit van leven, en over hoe betrokkenen elkaar daarin willen ondersteunen. De mensen in het netwerk beslissen dan zelf, en in zulke gesprekken ontstaat vaak hernieuwd contact.’ Verder is het volgens Vermeulen belangrijk dat de professional herkent en waardeert wat er al is. En daarin de haakjes ziet waar hij op aan kan haken.

Lees het gehele artikel op werkplaatsensociaaldomein.nl

Tekst: Tea Keijl
Foto: Sjef Prins APA Foto