We Have a Dream
Jongerenkracht in Twente
Het project We have a Dream is aangesloten bij de versneller ‘Geloof in eigen kunnen’ van het Kansfonds en loopt inmiddels drie jaar. Het project, dat in Twente wordt uitgevoerd, richt zich op dak- en thuisloze jongeren in de leeftijd van 18 tot 26 jaar, die ondersteuning krijgen bij het versterken van hun zelfregie met behulp van onderdak en verschillende vormen van ondersteuning.
Het gaat hier voornamelijk om jongeren die vastgelopen zijn bij andere hulporganisaties. Daarnaast zitten de jongeren in het doelgroepenregister van het UWV of voldoen aan de criteria. Omdat het gaat om jongeren die kampen met multiproblematiek, is er een nauwe samenwerking met diverse partners, waaronder gemeenten.
We Have a Dream in het kort
We Have a Dream heeft als doel om dak- en thuisloze jongeren te ondersteunen richting een gezondere toekomst. Om dit doel te bewerkstelligen hebben Humanitas Onder Dak en Humanitas Twente Match hun werkwijzen samengebracht. Het gaat hier om opvang met intensieve begeleiding, aangevuld met laagdrempelig en langdurige ondersteuning in het hedendaagse leven buiten de opvang. Binnen We Have a Dream verzorgt de Twentse Opvang Voorziening (TOV), een voorziening van Humanitas Onder Dak, de tijdelijke opvang met 24 uurs begeleiding in Enschede. Stabiliteit, veiligheid, structuur en ritme dienen als uitgangspunt. ‘Wij verzorgen de woonbegeleidingen en zijn geen psychiatrie of verslavingshulpverleners. Wij bereiden de jongeren vooral voor, opdat ze een zelfstandig leven kunnen leiden door onder andere structuur en ritme terug te brengen', aldus een projectmanager.
De TOV heeft plek voor 26 jongeren, waarbij een jongere drie maanden onderdak kan krijgen. Mede door de krapte op de huidige woningmarkt en de ernst van de problematiek kan dit verlengd worden tot één jaar. Middels een-op-een begeleiding wordt er vanuit een krachtbenadering gewerkt aan persoonlijke doelen.
Meer praktijkvoorbeelden lezen?
In dit artikel geven we een overzicht van inspirerende projecten voor kwetsbare jongeren.
Daar bovenop faciliteert Humanitas Twente Match in de outreachende aanpak door middel van het begeleiden van vrijwillige coaches en het matchen van deze coaches met jongeren, de zogeheten jongerenmaatjes. Waar de TOV middels de intensievere begeleiding ondersteunt, zijn de jongerenmaatjes dát steuntje in de rug tijdens het hedendaagse leven buiten de opvang. Een jongerenmaatje heeft meer ruimte om dingen samen met een jongere te ondernemen, zoals het zoeken naar vrijetijdsinvulling, het opzetten van een sociaal netwerk en letterlijk aan de zijde staan van de jongere bij voor hem of haar spannende activiteiten. Stabiliteit, veiligheid, positiviteit en laagdrempeligheid zijn hierin de uitgangspunten. ‘De meerwaarde van de vrijwilliger naast de begeleiding, is dat het mag gaan om ontspannen contact, gewoon iemand die naast je staat, positieve aandacht, uitgaan van kwaliteiten en eigen kracht en mogen zijn wie je bent zonder oordeel', aldus een coördinator Humanitas Twente Match.
Zodra een jongere er aan toe is, wordt deze gekoppeld aan een geschikt maatje. Op basis van de behoefte van de jongere blijft zo’n maatje één à twee jaar bij de jongere in beeld, waarbij er wekelijks contact is. Van oorsprong faciliteert Humanitas Twente Match in het begeleiden en koppelen van vrijwilligers aan jongeren die kampen met milde problematiek. Omdat jongeren binnen We Have a Dream kampen met ernstigere multiproblematiek, doorlopen deze vrijwilligers een intensiever trainingstraject, waar Saxion Hogeschool bij betrokken is.
In principe staat deze ondersteuning los van de begeleiding in de opvang, tenzij er zorgsignalen zijn. In dit geval zijn de lijntjes met Humanitas Onder Dak kort.
We Have a Dream bestaat uit de volgende onderdelen:
- Aanmelding. Jongeren die een plek in de opvang willen, melden zich vrijwillig aan. Middels een intakegesprek met een stafmedewerker van Humanitas Onder Dak wordt de huidige situatie op verschillende leefgebieden in kaart gebracht. Bij plaatsing krijgt de jongere in de opvang toegang tot een eigen studio met sanitair en de gemeenschappelijke woonkamer en keuken.
- First things first. Samen met de TOV begeleider wordt de situatie van de jongere verder uitgediept en urgente problemen worden als eerst aangepakt. In de meeste gevallen betreft dit de aanvraag van een uitkering. Tot een uitkering ontvangen wordt, krijgt de jongere een financiële bijdrage, om financiële tekorten te kunnen dekken.
- Doelen stellen. Aan de hand van de Krachtwerk methodiek worden doelen opgesteld die de jongere wenst te behalen. Daarnaast wordt het sociale netwerk van de jongere weergeven in een ecogram. De jongere wordt aangemoedigd zoveel mogelijk eerst zelf te proberen. Elke zes weken vindt er een evaluatiemoment plaats.
- Dagactiviteiten. Overdag gaan de jongeren naar school, werk of dagbesteding. De meesten gaan naar de dagbesteding. Hier wordt vanuit de talentenbenadering gekeken waar een jongere zich (verder) in wil ontwikkelen en wat hij/zij aankan. Zo gaat de ene jongere aan de slag met specifieke vaardigheden, zoals leren solliciteren, en onderneemt een ander activiteiten die hem of haar op dat moment rust en ontspanning geven.
- Meet & Greets. Eens per maand is er in de opvang een activiteitenavond, waar de jongeren vrijwillig aan mee kunnen doen. Er wordt gezamenlijk gegeten en een activiteit gedaan die de jongeren zelf kiezen. Deze avonden zijn opgezet om de drempel voor HTM te verlagen. De coördinator van Humanitas Twente Match sluit aan, zodat de jongeren deze leren kennen en een duidelijker beeld krijgen van wat een jongerenmaatje kan bieden.
- Jongerenmaatje. Zodra een jongere eraan toe is, wordt de jongere door Humanitas Twente Match gekoppeld aan een jongerenmaatje. Zo’n maatje onderneemt leuke activiteiten met de jongere ter ontspanning en ondersteunt de jongere tevens waar nodig. Zo kan een maatje samen met de jongere naar de bioscoop gaan. Maar kan deze ook mee gaan naar afspraken die de jongere te spannend vindt, zoals een sollicitatiegesprek of eerste training bij een nieuwe sportvereniging. Ook houdt het maatje het welzijn van de jongere in de gaten en koppelt dit terug aan HTM. Omdat het maatje als stabiel baken langer betrokken blijft, fungeert deze als vorm van nazorg.
- Selectie jongerenmaatjes. Meestal komen potentiële maatjes in contact met Humanitas Twente Match via mond tot mond reclame, vrijwilligerscentrales, social media en werving bij sociale opleidingen. Zo zijn er een aantal maatjes die een deel van hun maatjestraject inzetten als stage. Een maatje heeft minimaal een hbo-denkniveau, voldoende levenservaring en stabiliteit in zijn of haar eigen leven, is in staat krachtgericht te werken en heeft affiniteit met de doelgroep.
- Begeleiding jongerenmaatjes. Naast een basistraining worden jongerenmaatjes extra getraind om ondersteuning te kunnen bieden aan jongeren met multiproblematiek. In de training komen thema’s aan bot als grenzen in het vrijwilligerswerk. Aanvullend worden er tussentijds verschillende thema- en intervisiebijeenkomsten georganiseerd. Ook is er altijd een coördinator voor de deelnemer en vrijwilliger beschikbaar om indien nodig op terug te vallen. Er vinden tussentijdse evaluaties plaats om het proces te volgen en bij te sturen waar nodig.
Werkzame elementen
- Zorg ervoor dat je oog hebt voor wat de jongere aankan en nodig heeft in zijn of haar proces. Vraag daarom in het begin niet te veel van de jongere.
- Houd rekening met de voornamelijk negatieve associatie die jongeren hebben met hulpverlening. Geef de jongeren de ruimte om toenadering te zoeken. Bied daarom vooral in het begin een luisterend oor en laat weten dat je voor ze klaarstaat.
- Werk vanuit de eigen kracht van de jongeren. Achterhaal wat de jongere al kan en bouw daarop voort.
- Maak de jongere eigenaar van zijn of haar proces door hen zo veel mogelijk eerst zelf te laten proberen.
- Betrek jongeren in het maken van beslissingen. Geef jongeren hierin een stem, zoals bij de Meet & Greets.
- Initieer samenwerking met betrokken partijen om een integrale aanpak mogelijk te maken.
- Zorg voor korte lijntjes in het contact met samenwerkingspartners, zoals het UWV en de gemeente, om processen te versnellen.
- Bied een warme overdracht in de transitie tussen het leven in de opvang en daarbuiten, middels een maatje. Laagdrempeligheid en het zo vroeg mogelijk introduceren van zo’n maatje zijn hierin werkzame elementen.
- Zorg voor consistente en langdurige nazorg met behulp van een maatje.
- Zorg voor een goede match tussen de jongeren en jongerenmaatjes. Het vinden van de juiste match en kwaliteit van ondersteuning gaat boven dat van het matchen van alle jongeren en maatjes.
- Bied professionele begeleiding aan jongerenmaatjes door middel van training, thema- en intervisiebijeenkomsten, evaluaties en regelmatig contact met de coördinator van Humanitas Twente Match.
Contactgegevens
Project We Have a Dream, Humanitas Onder Dak
Bevrijderslaantje 2, Postbus 1100, 7551 KT Hengelo
(088) 119 88 00, m.michels@humod.nl, www.humanitasonderdak.nl