Dak- en thuisloze jongeren ontspannen bij Mara OPstap: wat maakt deze plek bijzonder?

Jongeren aan het woord

In Nederland zijn veel jongeren genoodzaakt iedere nacht weer een nieuwe slaapplaats te vinden. Alleen al in Den Haag zijn er tussen de 500 en 600 dak- en thuisloze jongeren (die bekend zijn bij de hulpverlening). Zij zwerven maanden en soms zelfs jaren van het ene tijdelijke adres naar het andere. Mara OPstap activeert dak- en thuisloze jongeren door hen in contact te brengen met jonge vrijwilligers.

Veel jongeren hebben problemen. De eventuele vrienden die de jongeren op straat hebben, zijn losse contacten en zij ondernemen weinig met elkaar. Terwijl zij, net als hun niet-dak- en thuisloze leeftijdsgenoten, wel behoefte hebben aan sociale contacten, om eens naar de bioscoop te gaan, te poolen of om te skeeleren of karten. Door samen dingen te doen, ontstaan er contacten waar de jongeren op terug kunnen vallen. Contacten met mensen van buiten het hulpverleningscircuit en de straat zijn belangrijk om een nieuwe start te maken.

Stanley Hiwat, projectcoördinator, vertelt: ‘We organiseren activiteiten voor dak- en thuisloze jongeren. We hopen ze hiermee in contact te brengen met een sociaal netwerk. Deze activiteiten zijn nodig om jongeren zelfredzaam te maken, om jongeren in hun kracht te zetten. Want er zijn heel veel talentvolle jongeren. Maar als je dakloos bent dan mis je sociale contacten, je mist sociale netwerken. Doordat jongeren bij ons komen, leren ze weer sociale netwerken opbouwen. Zo zetten we ze in hun kracht.’

Iedere week zijn er twee vaste activiteiten: op maandagavond of op dinsdagmiddag gaat Mara OPstap langs een locatie om dak- en thuisloze jongeren op te zoeken en op de woensdagavond is er een groepsactiviteit, bijvoorbeeld karten, poolen, lasergamen, boksen, of gewoon een gezellige spelletjesavond. Bij een 1-op-1 koppeling spreken vrijwilliger en de jongere wekelijks samen af.

Wat maakt deze plek bijzonder?

Jack komt regelmatig bij OPstap. Wat deze plek voor hem bijzonder maakt? ‘De sfeer, de gezelligheid. Gewoon de mensen om elkaar heen, het is fijn om elkaar hier elke week te zien.’  

Anthony, vrijwilliger: ‘Ik ben begonnen als een jongere bij OPstap, zo’n zes jaar geleden. Toen was ik dakloos en de eigenaar van OPstap kwam één keer per week iedere woensdag jongeren ophalen om een uitje te doen. Dat vond ik supergaaf. Dat heeft me ook gemotiveerd om mezelf weer op het rechte pad te krijgen. Nu ben ik terug bij OPstap als vrijwilliger om een beetje dezelfde ervaring door te geven aan de jongeren die het nodig hebben. Een praatje maken, een luisterend oor zijn, motiveren maar ook gewoon een beetje de goede kant op sturen als ze daarvoor open staan.’  

Stanley: ‘Waar ik het meest trots op ben is sowieso dat de jongeren meer zelfvertrouwen hebben. En dat ze meer durf hebben. Ze komen uit een kwetsbare positie. En ja, daar ben ik echt trots op, dat ze mondig worden. Je ziet echt dat ze zich in hun kracht voelen staan, waardoor ze verder kunnen groeien.’

Benieuwd naar OPstap? Bekijk dan deze video, gemaakt door Daniël Boomsma van Falcon Focus Media:

Verhalen van echte jongeren

Wat maakt Mara OPstap zo bijzonder volgens Movisie? Roos van Schaijk, projectleider: ‘Binnen het programma Bestaanszekerheid en Waardevol werk richten we ons heel erg op de mensen om wie het gaat. We kijken altijd naar de mens zelf, naar hun ervaringen, naar wat zij als ervaringskennis hebben. En we richten ons daarbij vooral op de talenten en wat mensen wel kunnen en hoe ze verder kunnen ontwikkelen. Iedereen heeft krachten en talenten. We reduceren de mens niet tot het probleem dat ze hebben, vooral jongeren niet. Dat herkennen we hier bij Mara OPstap: ook zij zien de jongeren echt voor wie ze zijn.’  

‘We kwamen bij Mara OPstap terecht via het project Jongeren realistisch in beeld’ vertelt Roos. Binnen dat project maakte Movisie in opdracht van Ingrado, vereniging voor leerplicht en Doorstroompunt (RMC) acht persona’s in samenwerking met verschillende groepen jongeren en hun begeleiders. De persona Dylan is met de jongeren van Mara OPstap gemaakt.  

‘Een persona is een fictief figuur waar allerlei ervaringen van een bepaalde groep jongeren bij elkaar komen.’ legt Roos uit. ‘En met die jongeren in beeld brengen waar zij goed in zijn, welke problemen ze ervaren en hoe ze betere hulp kunnen krijgen. We leggen de focus op wat ze goed kunnen en waar ze hun toekomst zien. En niet alleen focus op zorg, maar ook vooral op talenten, participatie en meedoen.’

Lees hier meer over de ontwikkelde persona’s

Wat werkt bij de aanpak van dak- en thuisloosheid onder jongeren?

Movisie onderzocht op basis van wetenschappelijk onderzoek, kennis uit de praktijk en ervaringskennis wat er nodig is om te voorkomen dat jongeren, in de leeftijd van 16 tot 27 jaar, geen vaste woonplek hebben of dakloos raken. En hoe kunnen we deze periode van dak- en thuisloosheid zo kort mogelijk houden? En welke kansen kunnen we jongeren geven om hen meer perspectief te bieden op een leven met een vaste woonplek? Voor succesvolle hulpverlening aan dak- en thuisloze jongeren is een integrale aanpak gewenst. In het dossier Wat werkt bij de aanpak van dak- en thuisloosheid onder jongeren zijn deze en meer werkzame elementen, zoals tijdig en duurzaam hulpverlenen, verzameld.