QuickScan biedt overzicht en ruimte voor verbinding

Interview met beleidsregisseur dagactiviteiten Kathi van den Belt

Kathi van den Belt is beleidsregisseur dagactiviteiten bij de gemeente Amersfoort. Kort na het ingaan van de coronamaatregelen ontving de gemeente richtlijnen. De focus daarvan lag op mensen met een verhoogde kwetsbaarheid en hun mantelzorgers. Wat kunnen we als gemeente doen om overbelasting van mantelzorgers voorkomen? Daarvoor onderzocht ze welke dagactiviteiten voor de meest kwetsbaren wel doorgingen op kleinere schaal. Van den Belt vertelt over haar ervaringen.

Een QuickScan onder de aanbieders van dagactiviteiten leverde waardevolle informatie op. Kort na het ingaan van de maatregelen startte van den Belt een QuickScan onder aanbieders van dagactiviteiten met slechts vier vragen. Zo kon zij in kaart brengen of aanbieders de dagactiviteiten continueerden, wat hun alternatieven waren, of zij voldoende opvangmogelijkheden hadden en of zij bereid waren om cliënten van andere aanbieders over te nemen.

'Meeste aanbieders gingen door'

Aanpassen en doorgaan

Van den Belt: ‘Het was mooi om te zien dat de meeste aanbieders doorgingen, vaak op kleinere schaal of in aangepaste vorm. Direct de verbinding opzoeken en behouden is van groot belang.’

Met vertrouwen en optimale randvoorwaarden werden aanbieders van dagbesteding gestimuleerd om door te gaan waar dat mogelijk was en aangepaste vormen van ondersteuning in te richten, daar waar de RIVM-richtlijnen hierom vroegen. ‘Het advies vanuit het Rijk om de financiering van de ondersteuning binnen de bestaande beschikkingen te continueren hebben wij als gemeente opgevolgd en in praktijk gebracht’ vertelt van den Belt.

Vertrouwen

 ‘In die tijd was het vertrouwen tussen de gecontracteerde zorgaanbieders en de gemeente van groot belang. Het vertrouwen dat we de coronacrisis goed doorkomen. De randvoorwaarden moeten dan zo optimaal mogelijk zijn. Geen administratieve rompslomp en een basis van wederzijds vertrouwen. Zorgaanbieders kenmerken zich door een grote mate van bevlogenheid. Als gemeente wil je dat de zorg en ondersteuning die zij bieden, al dan niet in aangepaste vorm doorgang kan vinden. Als gemeente vertrouwen wij erop dat zij gepaste zorg bieden en contact onderhouden met hun cliënten.’

Welzijnswerk was verbindende factor

Volgens Van den Belt hebben de wijkteams en de welzijnsorganisatie Indebuurt033 veel extra werk verzet in tijden van corona. ‘De informatiewinkels waren voor inloop gesloten, maar in plaats daarvan zijn er allerlei initiatieven opgezet om kwetsbare inwoners toch te bereiken. Het welzijnswerk was ook de verbindende factor voor hulpinitiatieven, zoals een boodschappendienst, om mensen te ondersteunen. Zij hebben dagelijks contact onderhouden met de bij hun bekende gezinnen, ouderen en mantelzorgers. Daarnaast hebben zij scholen ondersteund in de dienstverlening.’

‘De coronatijd laat zien dat er veel betrokkenheid, creativiteit en flexibiliteit is'

Van den Belt voegt daaraan toe dat ook de woningcorporatie Portaal een initiatief opzette: 'Praat met Portaal’. Dit initiatief biedt via een speciaal telefoonnummer een luisterend oor aan mensen die verlegen zitten om een praatje. ‘De coronatijd heeft laten zien dat er veel betrokkenheid, creativiteit en flexibiliteit is.’ Inmiddels worden de informatiewinkels weer gefaseerd geopend en blijven de initiatieven nog bestaan.

Aanbevelingen van Kathi voor gemeenten

  • Een QuickScan heeft binnen de gemeente Amersfoort goed zicht gegeven over de stand van zaken en de mogelijkheden.
  • Benut de bestaande samenwerking met organisaties, vanuit de gemeenten en tussen organisaties onderling.
  • Organiseer (digitale) bijeenkomsten met partijen, bespreek de knelpunten en kom samen tot oplossingen.

Intensieve samenwerking

Volgens van den Belt kreeg ze niet met alle aanbieders contact bij de start van de QuickScan. ‘Inmiddels zijn alle aanbieders gesproken over hun ervaringen in coronatijd en beleggen we binnenkort twee digitale bijeenkomsten voor de aanbieders van dagactiviteiten om met hen samen de nieuwe routekaart van het Rijk te bespreken. Het contact met aanbieders nu intensiever dan voorheen. Van den Belt: ‘Snel samenwerken op basis van vertrouwen en expertise is belangrijk om nu dat te doen wat goed is voor de cliënten en hun mantelzorgers.’

Naar de anderhalvemetersamenleving

 Aanbieders startten per 1 juni de dagactiviteiten voor thuiswonende kwetsbare ouderen en mensen met een beperking en schalen weer maximaal binnen de richtlijnen. Voor de kwetsbare jeugd t/m 18 jaar thuis en in instellingen geldt dat de dagactiviteiten per 1 juni weer opgestart dienen te worden, voor zover dat nog niet is gebeurd.

'Gebrek aan ruimte, personeel en vervoersproblemen vormen een drempel'

Maar van den Belt merkt op dat er drempels zijn. ‘De coronamaatregelen maken het niet mogelijk om de dagactiviteiten weer volledig te laten plaatsvinden vanwege bijvoorbeeld gebrek aan ruimte, gebrek aan personeel of vervoersproblemen. We zijn met aanbieders op zoek naar goede voorbeelden voor alternatieve invullingen en inventariseren de knelpunten. Het is mooi om de goede samenwerking tussen zorg, welzijn en gemeente nu optimaal te benutten.’