Verandering van binnenuit

De Alliantie Verandering van Binnenuit werkt sinds 2018 aan gelijkheid, veiligheid en acceptatie van vrouwen en van lhbti+ personen en richt zich daarbij op gesloten gemeenschappen in de Nederlandse multiculturele samenleving. Dat doen we niet 'van boven af' maar van 'binnenuit'. De alliantie is een samenwerking tussen het Consortium Zelfbeschikking van organisaties voor en door mensen met een migranten- of vluchtelingenachtergrond, Movisie en vanaf 2023 LCC+, een koepel van organisaties die samen sterk staan voor een veilige omgeving voor lhbti+ christenen.

Wat doet de alliantie?

‘We richten ons vooral op de groepen die op afstand van de samenleving staan, moeilijk te bereiken zijn en conservatief zijn in hun gedachtegoed’, zegt Ahmet Azdural van het Consortium Zelfbeschikking. In 700 bijeenkomsten in buurthuizen, gebedscentra en jongerencentra door het hele land, georganiseerd door de Alliantie, maken getrainde gespreksleiders het onderwerp LHBTI bespreekbaar. Azdural: ‘We proberen daarbij aan te sluiten bij normen en waarden die in de gemeenschappen belangrijk zijn. Zo verlaag je de drempel om erover in gesprek te gaan. Bij vluchtelingen koppelen we lhbti+ acceptatie bijvoorbeeld aan mensenrechten, in een moskee steken we in op naastenliefde. We zien dat een eerste bijeenkomst soms tien mensen trekt, emoties de vrije loop krijgen, er veel behoefte blijkt om met elkaar over dit thema te praten. Een volgende bijeenkomst is dan ineens meteen veel drukker.’ Insteek van de bijeenkomsten is volgens Azdural vooral: hoe kunnen we anders gaan kijken naar lhbti+ , wat willen we onze kinderen hierover meegeven? ‘Ik zie dat mensen binnen verschillende gemeenschappen leren reflecteren, de acceptatie van lhbti+ neemt toe. Dat blijkt ook uit cijfers: volgens het rapport ‘Integratie in zicht’ van het Sociaal en Cultureel Planbureau was in 2011, 54 procent van de Turken het eens met de stelling: Homoseksuele mannen en lesbische vrouwen moeten hun leven kunnen leiden zoals zij dat willen. Vier jaar later was dat percentage al gestegen naar 66 procent.

Verder lezen:

Wie vormen de alliantie?

Verandering van binnenuit bestaat uit bevlogen, betrokken en ervaren organisaties die vaak al decennia bezig zijn met de thema’s gender en seksuele diversiteit. Deze organisaties hebben hun krachten gebundeld onder de noemer ‘Consortium Zelfbeschikking’. Het gaat om het Inspraakorgaan Turken (IOT), Stichting Kezban, Federatie van Somalische associaties in Nederland (FSAN), Samenwerkingsverband Marokkaanse Nederlanders (SMN), Stichting Landelijke Werkgroep Mudawwanah, HTIB (Turkse arbeidersvereniging in Nederland) en Vluchtelingen Organisaties Nederland (VON). Met subsidie van het ministerie van OCW, organiseert de alliantie 700 bijeenkomsten binnen migranten- en vluchtelingengemeenschappen en combineren daarbij het netwerk en de praktijkkennis van de migrantenorganisaties met de expertise en kennis van Movisie. Daarvoor krijgen professionals straks een training om – in samenwerking met de organisaties - problemen rond veiligheid en ongelijkheid te signaleren en slachtoffers te begeleiden en gemeenten krijgen advies over hoe zij verandering in de gemeenschappen binnen in hun regio kunnen faciliteren. Doel is om samen effectief te werken aan verandering van 'sociale normen' binnen de diverse gemeenschappen. Saniye Teczan: ‘We willen met Stichting Kezban de gesprekken over taboes aanwakkeren, zodat mensen die ook weer in eigen kring gaan bespreken. Als wij teveel druk gaan uitoefenen om taboes bespreekbaar te maken, dan werkt het averechts. Ik gebruik wel eens de metafoor van de oester, die klapt dicht als je er een tik op geeft. Maar als je die in het water laat drijven, in de eigen omgeving, gaat die vanzelf open. Geef het de eigen omgeving, eigen tijd en ruimte.’

Verder lezen:

Wat is de rol van Movisie?

Om te zorgen voor een zo groot mogelijk effect van Verandering van binnenuit, delen de gemeenschappen hun kennis en maken zij gebruik van wetenschappelijke kennis over ‘wat werkt’, die Movisie de afgelopen jaren heeft verzameld en die het kennisinstituut vertaalt naar handige tips voor de praktijk. Movisie is daarnaast penvoerder en coördineert de communicatie van de alliantie. Ook zorgt Movisie voor de evaluatie van de bijeenkomsten door het consortium zelfbeschikking. Projectleiders zijn Hanneke Felten en Hilde Bakker.

Verder lezen:

Wat kunnen gemeenten doen en hoe helpt de alliantie daarbij?

Wil je als gemeente aan de slag met het stimuleren van zelfbeschikking en het bestrijden van huiselijk geweld in migranten- en vluchtelingengemeenschappen? Zoek dan de samenwerking met hun (zelf)organisaties. De alliantie biedt gemeenten graag advies over hoe zij verandering in de gemeenschappen binnen in hun regio kunnen faciliteren.

Verder lezen:

Welke producten van de alliantie zijn handig voor iedereen die emancipatie wil bevorderen en discriminatie van vrouwen en LHBT-personen wil aanpakken?

  • Handige manieren om je impact te vergroten als zelforganisatie vind je in de onlangs uitgebreide toolbox Verandering van binnenuit. Als aanvulling op de praktijkervaring van de migranten- en vluchtelingenorganisaties, heeft Movisie wetenschappelijke informatie verzameld en vertaald in praktische informatie en tips.
  • Krijg jij als professional of vrijwilliger in zorg of welzijn te maken met LHBT-personen (lesbische vrouwen, homoseksuele mannen, biseksuelen of transgender personen) met een biculturele achtergrond? Dan is het goed om te weten tegen welke specifieke problemen zij aan kunnen lopen en hoe je hen effectief kunt helpen of doorverwijzen. De online module ‘Coming In’ van Movisie biedt daarvoor goede handvatten.
  • Voor gemeenten die nog niet (veel) samenwerken met migranten- en vluchtelingen(zelf)organisaties ontwikkelde de alliantie de handreiking ‘Verandering van binnenuit’, maar deze kan ook meer ervaren gemeenten nieuwe aanknopingspunten bieden. Centraal staat de rol die gemeenten kunnen spelen om een mentaliteitsverandering in de migranten- en vluchtelingengemeenschappen te ondersteunen en versterken. De handreiking biedt informatie en handvatten voor beleidsontwikkeling, samenwerking en financiering van de activiteiten. Uitgangspunt is hierbij dat de verandering ‘van binnenuit’, vanuit de gemeenschappen zelf moet komen. Dit garandeert betrokkenheid, effectiviteit en duurzaamheid.
  • Het dossier Wat werkt bij het verminderen van discriminatie? gaat in op werkzame mechanismen bij de aanpak van discriminatie. Waarom werken ze, hoe werken ze? Het dossier gaat daarnaast onder meer in op historie, wetgeving en de belangrijkste spelers bij de aanpak van discriminatie.
  • Het handboek Jiheeye is een kompas dat Somalische Nederlanders richting geeft op weg naar zelfbeschikking, opvoeding en seksuele diversiteit. Jiheeye biedt volop aanknopingspunten om de problemen van vluchtelingen gericht aan te pakken. Bekijk ook het filmpje.
  • Het handboek Zelfbeschikking, veiligheid en gelijkheid, hoe we die van binnenuit kunnen bevorderen, geeft inzicht in de werkwijzen van de Alliantie Verandering van Binnenuit de toewerkt naar meer zelfbeschikking, veiligheid en gelijkheid in binnen migranten- en vluchtelingengemeenschappen in Nederland.
  • Het handboek Yeni Pencere is een handboek van het Inspraakorgaan Turken (IOT) voor gesprekken over opvoeding, gendergelijkheid en LHBT-emancipatie. Lees ook het interview met Ahmet Azdural, directeur van het IOT. Of bekijk het filmpje.

Hoe kun je op de hoogte blijven?

Een paar keer per jaar verschijnt de gratis nieuwsbrief over de alliantie Verandering van Binnenuit. Bekijk de eerder verschenen nieuwsbrieven:

Meld je aan voor de nieuwsbrief