Aan de slag met GALA? Gebruik effectieve sociale interventies

Gezond en Actief Leven Akkoord (GALA)

Het voeren van effectief gemeentelijk beleid binnen het Gezond en Actief Leven Akkoord (GALA) hoef je niet alleen uit te vinden. Er zijn veel bestaande en erkende effectieve sociale interventies die passen bij het versterken van de sociale basis. Dit artikel licht enkele belangrijke en goedwerkende sociale interventies uit.

Dit artikel is geüpdatet op 19 juli 2024.

Het versterken van de sociale basis vraagt om een integrale aanpak. Volgens het GALA wordt er in de beleidsvisie sociale basis ten minste aandacht besteed aan sociale samenhang of samenlevingsopbouw, mantelzorg, het tegengaan van eenzaamheid, inzet en ondersteuning van vrijwilligerswerk en professionals in het sociaal domein. Daarnaast is er aandacht voor gebiedsgerichte uitvoering. De uitvoering hiervan vraagt om het gebruik van interventies. Er zijn veel sociale interventies beschikbaar die erkend zijn door onafhankelijke beoordelaars uit de wetenschap en praktijk. Deze vind je onder andere in de databank Effectieve sociale interventies van Movisie of in de interventie databank van het RIVM via Leefstijlinterventies die werken.

Overzicht van interventies

Er zijn verschillende interventies in de databank opgenomen die bijdragen aan het versterken van de sociale basis in de persoonlijke sfeer van inwoners, zoals eenzaamheids- en mantelzorginterventies. Daarnaast zijn er interventies die meer betrekking hebben op de gemeenschappelijke sfeer (gericht op verbindingen tussen inwoners) en de institutionele sfeer (van waaruit sociaal werkers hun werk doen) om buurten en wijken te versterken.

Hieronder hebben we enkele erkende interventies uitgelicht ter inspiratie bij de thema’s die onder de sociale basis vallen. Deze lijst is niet volledig. Het volledige overzicht van interventies op deze thema’s is te vinden in de databank.

Sociale samenhang of samenlevingsopbouw

  • Studiekringen: richt zich op het verbinden van mensen van 50 jaar en ouder en hen helpt gezond en actief te zijn en te blijven. 
  • Grijze Koppen Orkest en Studio BRUIS: richten zich op het versterken van verbindingen tussen ouderen in de wijk. 
  • Buurtcirkels en Community Support: ondersteunen mensen in een kwetsbare positie om van elkaar te leren en hun sociale netwerk in de buurt te versterken.

Mantelzorg

Eenzaamheid

Inzet en ondersteuning van vrijwilligerswerk en professionals in het sociaal domein

Gebiedsgerichte uitvoering in de sociale basis

  • Futsal Chabbab: ondersteunt jongeren uit aandachtswijken om zichzelf te ontplooien en zo overlast in de buurt te voorkomen.
  • Citytrainers: helpt inwoners bij het initiëren, ontwikkelen en begeleiden van sportieve en/of culturele activiteiten in hun eigen buurt of stad die aansluiten bij hun eigen behoeften.

Implementeren van erkende interventies

Heb je een relevante interventie gevonden die bij jouw vraagstuk past? Neem dan contact op met de desbetreffende interventie-eigenaar. De interventie-eigenaar kan je verder helpen met het implementeren van de interventie. Bij alle interventies zijn materialen, handleidingen en trainingen beschikbaar om de interventie te kunnen uitvoeren. Ook is het mogelijk om kleine aanpassingen te doen om de interventie goed te laten aansluiten op jouw werk. Let hierbij op dat je de juiste randvoorwaarden voor deze specifieke interventie scherp hebt en oog houdt voor de werkzame elementen van de interventie. Lees daarom goed de interventiebeschrijving in de databank en vraag advies aan de interventie-eigenaar.

Uiteindelijk wil je met de keuze voor interventies aansluiten bij de doelen die je gezamenlijk hebt gesteld in de beleidsvisie bij het versterken van de sociale basis. Hoe je deze keuzes in je beleid maakt lees je in het artikel Aan de slag met een beleidsvisie voor de sociale basis.

Meer lezen?

Lees meer over de verschillende sferen van de sociale basis in het artikel Wat is de sociale basis precies? Of ben je benieuwd naar meer informatie over het opstellen van een beleidsvisie sociale basis? Lees dan dit artikel Aan de slag met een beleidsvisie voor de sociale basis.

Sociale basis

De sociale basis is datgene wat er altijd al is. Het gaat om iemands sociale netwerk, om organisaties in de directe leefomgeving en de gemeenschap waarin mensen leven. Mantelzorgers zijn een belangrijke schakel in de sociale basis, omdat zij verschillende rollen vervullen. Zij zijn iemands naaste in het sociaal netwerk, maar vormen vaak ook een link met de zorg- of welzijnsorganisaties. Het doel van het GALA is om een beweging naar ‘de voorkant’ te maken waarin meer aandacht is voor preventief werken, onder anderen door een stevige sociale basis neer te zetten. Deze beweging kan voorkomen dat mantelzorgers overbelast raken. Overbelaste mantelzorgers hebben zelf ook zorg en ondersteuning nodig op één of meerdere vlakken. Om op een manier die bij hen past te kunnen blijven zorgen voor hun naaste(n).

Lees en bekijk: Wat is de sociale basis precies?

Gezond en Actief Leven Akkoord (GALA)

Het Gezond en Actief Leven Akkoord (GALA) is een akkoord dat is opgesteld tussen de rijksoverheden, gemeenten (VNG) en zorgverzekeraars. Het doel van het akkoord is het bereiken van een gezonde generatie in 2040. In het GALA worden verschillende thema’s en akkoorden aan elkaar verbonden. Met als doel een integrale visie en aanpak op die thema’s die bijdragen op het gebied van preventie, gezondheid en een stevige sociale basis.

Lees meer over het GALA

Heb je vragen over het GALA en het maken van beleid rondom de sociale basis? Neem dan contact op met Roos Scherpenzeel (r.scherpenzeel@movisie.nl).